«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری * وَ یَسِّرْ لی أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی * یَفْقَهُوا قَوْلی»[۱].
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».
مقدمه
«الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمَالَهُ * سَیَهْدِیهِمْ وَیُصْلِـحُ بَالَهُمْ * وَیُدْخِلُهُمُ الْجَنَّهَ عَرَّفَهَا لَهُ».[۲]
شهادت جانکاه بزرگ قهرمان میدان جنگ نرم، بزرگ قربانی مسلخ عشق به ولایت و حاکمیت دین، بزرگ مادر دلسوز بشریت از اولین تا آخرین، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، و شهادت تربیت شده‌ی آن دامان، شهید عزیزمان، اسطوره‌ی مقاومت و مَثَلِ اعلای هوش و فراست و زمان‌شناسی و دلسوز مظلومان و دشمن ظالمان، اهل قول خوب و عمل خوب، حاج قاسم سلیمانی رضوان الله تعالی علیه، که هم عاشق بود و هم معشوق بود، هم دلبر بود و هم دلداده بود، هم فرمانده بود و هم سرباز بود، هم خیلی قاطع و شجاع بود و هم خیلی عاطفی و مهربانی بود، هم خیلی مردمی بود و هم خیلی الهی بود.
مکتب حاج قاسم
«حاج قاسم یک مکتب است» برای اینکه این فرمول‌های الهی و تابلویی که خدای متعال برای یک انسان شایسته در قرآن کریم آورده است، همه در وجود او محقق شده بود، متمکن شده بود، حاج قاسم خودش نبود، حاج قاسم را دست دیگری می‌برد.
این آیه را زیاد شنیده‌اید و شنیده‌ایم، ولی خیلی تدبّر و تأمّل نکرده‌ایم، نرفته‌ایم از این چشمه بنوشیم، چشمه‌های زلال را تصویر می‌کنیم، ابعاد هنری آن را می‌بینیم و دوست هم داریم، جاذبه‌ی آن در دل ما اثر می‌گذارد، ولی تصویر آب کجا می‌شود با نوشیدن آب یکسان باشد؟
این آیه کریمه «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ»،[۳] کسانی که عاشق هستند از معشوق جدا نمی‌شوند، اصلاً سیر و فکر و عقلانیتشان تحت تأثیر جاذبه‌های ذات و گوهر اوست.
ان شاء الله خدای متعال آیت الله بهجت اعلی الله مقامه الشّریف را رحمت کند، ایشان می‌فرمودند «مِن حَرَمٍ إلَی حَرَم»، سعی کنید حرمی زندگی کنید، اگر انسان حرمی نباشد گاهی حرامی می‌شود.
حاج قاسم اینطور نبود که الآن مدافع حرم باشد، از ابتدا خودش را در حرم می‌دید، در منازل اسماء الهی سیر می‌کرد.
این سوره مبارکه فتح، «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا»،[۴] فتح الفتوح است دیگر، ولی در نهایت دارد که «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّه»،[۵] این چهار خصوصیت است، یکی معیّت با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم است، کسی که به خدای متعال دل داده است، مؤمن دلداده‌ی خدای متعال است، علم ایمان نیست، ایمان فراتر از علم است، علم پذیرش است، یعنی ایمان پذیرش است، ایمان رابطه‌ی با مغز نیست، رابطه‌ی با قلب است، جای آن هم دل است، «یَمُنُّونَ عَلَیْکَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لَا تَمُنُّوا عَلَیَّ إِسْلَامَکُمْ بَلِ اللَّهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَدَاکُمْ لِلْإِیمَانِ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ»،[۶] بعد خدای متعال می‌فرماید: اوست که به شما «وَزَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ»،[۷] خدای متعال تزیین دل را بعهده‌ی خودش گرفته است، خودش خانه‌ی خودش را زینت می‌کند، این خانه‌ای که خدای متعال در وجود ما برای خودش ساخته است، اگر ما این خانه را به خودش بدهیم، این خانه را هم تجمیل و تزئین می‌کند و هم این خانه را جای اولیای خودش قرار می‌دهد، در برای نزول ملائکه باز می‌شود، نزول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم و اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین در این دل واقع می‌شود، «اَلْقَلْبُ حَرَمُ اَللَّهِ فَلاَ تُسْکِنْ حَرَمَ اَللَّهِ غَیْرَ اَللَّهِ»،[۸] اساس این است که انسان وقتی خودش را تزکیه می‌کند، تزکیه بر علم مقدّم است، یعنی وقتی دل را صاف می‌کند، دل ظرفی است که همه‌ی عالم در آن جای می‌گیرد.
در جملات امیرالمؤمنین صلوات الله علیه است که فرمودند: «إِنَّ هَذِهِ اَلْقُلُوبَ أَوْعِیَهٌ»،[۹] این دل‌ها ظرف هستند، «فَخَیْرُهَا أَوْعَاهَا»، بهترین ظرف آن ظرفی است که خیلی جا می‌گیرد، این‌هایی که تنگ نظر هستند، این‌هایی که زودرنج هستند، این‌هایی که زندگی انفعالی دارند، این‌هایی که عکس العملی هستند، این‌هایی که عجول هستند، این‌ها خیلی کوچک هستند، برای آن‌ها تنگناست و دستپاچه هستند، اما کسی که دل خود را به خدای متعال داد و معرفت خدای متعال آمد، عشق خدای متعال به دنبال آن می‌آید و این روح توسعه پیدا می‌کند، انسان دیگر برای خانواده‌ی خود نیست، برای محله‌ی خود نیست، برای شهر خود نیست، برای کشور خود نیست، برای همسایه‌های خود نیست، برای خدای متعال است، خدای متعال برای همه است.
این آیه شریفه‌ای که تلاوت شد، «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا»،[۱۰] فکر نکنید این‌ها مرده هستند، این‌ها عِندَ رَبّهم هستند، خدای متعال کجاست؟ «هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ»،[۱۱] آیا باور می‌کنیم که شهید سلیمانی رضوان الله تعالی علیه ما را اداره می‌کند؟ شهید سلیمانی رضوان الله تعالی علیه در دل‌هاست، چرا؟ برای اینکه اینجا خانه‌ی خدای متعال است، وقتی خدای متعال اینجا باشد او عِندَ رَبّ هست، شهید که از خدای متعال جدا نمی‌شود، شهید در همه‌ی دل‌ها جا دارد، لذا دلی که حریم خدای متعال است، دلی که حرم خدای متعال است، دلی که مجلای خدای متعال است، دلی که مظهر خدای متعال است، دلی که مرآت و آینه حق است، همه‌ی عالم را در خودش جا داده است.
چرا امیرالمؤمنین صلوات الله علیه به مالک می‌فرمایند: مالک! امّت را دوست بدار.
نه اینکه خادم آن‌ها باش، بلکه به آن‌ها دل بده، برای اینکه تو برای یک گروه نیستی، تو جلوه‌ی خدای متعال هستی، خدای متعال خدای همه است، خدای متعال رحمان است، اول رحمان است و بعد رحیم است، رحمان است یعنی خوب و بد را زیر چتر حمایت خودش دارد، این مقدّس مآبی‌ها را به خرج ندهید، شما به سراغ آدم‌هایی که گرفتاری‌های اخلاقی و فرهنگی دارند بروید و این‌ها را ترد نکنید، اگر شما بتوانید با رحمانیت الهی دلتان را روشن کنید، شما حرّ زیاد دارید، منتظر باشید، همین‌هایی که الآن فکر می‌کنید مقابل شما هستند گاهی جلوتر از شما به مقصد می‌رسند و شما جا می‌مانید، نسبت به همه خوش‌بین باشید، نسبت به عالم خوش‌بین باشید، نسبت به آینده خوش‌بین باشید، ظرفیت خودتان را بالا ببرید، دل را به خدای متعال بدهید، به وسعت رحمت الهی به جهان سرویس بدهید، برای همه برکت داشته باشید، برای زمین و زمان برکت داشته باشید، زمین را دوست داشته باشید، زمین برای شماست، آن را آباد کنید، ولی تنها زمین نیست، اول زمینه را آباد کنید تا زمین آباد بشود، تا این زمینه نباشد زمین آباد نمی‌شود.
لذا این آیه کریمه در سوره محمد صلی الله علیه و آله و سلّم رمز موفقیت شهید حاج قاسم سلیمانی رضوان الله تعالی علیه و شهدای بزرگ ما را اینطور فرموده است: «وَالَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ» کسانی که در راه خدای متعال به قتل رسیدند، «فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ» آثارشان هیچ وقت محو نمی‌شود، عمل انسان اثر انسان است، اثر انسان عمل انسان است، «فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ» موج این‌ها تا ابد پیش می‌رود، این‌ها موج‌آفرین می‌مانند، این‌ها راکد نمی‌شوند، این‌ها بی‌خاصیت نمی‌شوند، خون شهید نمی‌خشکد، خون شهید خون نیست، این راه است، این جان است، این حق است، این جلوه خدای متعال است، این اسم الله المحیی است، این اسم الله المغیث است، این اسم الله الناصر است، این اسم الله المعین است، معین الضعفاء است و نمی‌خشکد، رنگ خدا گرفته است، «صِبْغَهَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَهً»،[۱۲] «فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ» اعمالشان هیچ وقت محو نمی‌شود، چرا؟ «سَیَهْدِیهِمْ وَیُصْلِحُ بَالَهُمْ» برای اینکه این‌ها خودشان نیستند، این دل وقتی جای خدا بود دیگر من نیستم، این دل است که همه‌ی کارها را انجام می‌دهد، فکر، علم، چراغ است، راه را نشان می‌دهد ولی نمی‌برد، چه چیزی انسان را می‌برد؟ دل انسان را می‌برد، و اگر این خانه‌ی دل به خدای متعال داده بشود خدای متعال آنجاست، اگر خدای متعال آنجاست هادی خدای متعال است، «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا» چون خدای متعال دل را گرفته است انسان اساساً نمی‌تواند از حیطه‌ی نور خدا خارج بشود، تا راه باشد انسان به خدا برسد، اصلاً به خدای متعال رسیده است.
چون می‌روی بی‌حاصلی چون می‌برندت حاصلی
تو نیستی که می‌روی، او می‌برد. ببینید تعبیر این آیه چطور است، «فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ» اعمالشان هیچ وقت محو نمی‌شود، چرا؟ این همه شاه‌ها آمدند و رفتند و افسانه شدند و آثارشان هم محو شد، ولی اثر انبیاء علیهم السلام هست، اثر شهدا هست، چرا اینطور است؟ «سَیَهْدِیهِمْ وَیُصْلِحُ بَالَهُمْ» برای اینکه این‌ها خودشان نیستند، خود خدای متعال هادی این‌هاست، «وَمَا رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَلَکِنَّ اللَّهَ رَمَى»،[۱۳] «وَمَا یَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى * إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْیٌ یُوحَى»،[۱۴] این حرف نمی‌زند، این لسان الله است، این من هستم که با این زبان حرف می‌زنم. این نیست که در جبهه‌ها حماسه می‌آفریند، من هستم، این یدالله است، این نیست که آینده‌ها را رصد می‌کند، شهید سلیمانی رضوان الله تعالی علیه آینده افغانستان و عراق را پیش بینی کرد، این شهید سلیمانی نیست، این عین الله است، این چشم خدای متعال است.
وقتی انسان دل به خدای متعال داد، خدای متعال بر دل استقرار پیدا کرد، «الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى»[۱۵] خودِ دلدار دلبری و دلداری می‌کند، دل من را برد و ذوب کرد و خودِ او من شد، در ظاهر من هستم ولی من نیستم.
اینکه حاج قاسم می‌گوید کار کنید اما خودتان را نشان ندهید، برای این است که این از خدای متعال است، این معجزه محبّت است. وقتی انسان به اینجا رسید… آن کسی که برای خدای متعال از همه محبوب‌تر است، برای کسی که خدای متعال در دل او نشسته است، جاذبه‌ی او بیشتر از دیگران است، آن کسی که خدای متعال دوست دارد را من دوست دارم، آن کسی که خدای متعال او را دشمن می‌داند من دشمن می‌دانم.
لذا در هنگام عاطفه برای بچه‌ی یک شهید گریه می‌کند، سرنوشت شهید را با زندگی خودش گره‌شده می‌بیند، که مقام معظم رهبری دلبر حاج قاسم سلیمانی رضوان الله تعالی علیه و دلداده‌ی حاج قاسم سلیمانی رضوان الله تعالی علیه است، حاج قاسم سلیمانی رضوان الله تعالی علیه خیلی عزیز بود، بنده چیزهایی را سراغ دارم که نمی‌شود در مجالس علنی گفت، آقا چه رابطه‌ی قوی عاطفی با حاج قاسم سلیمانی رضوان الله تعالی علیه داشتند و چقدر حاج قاسم برای رهبری عزیز بود و چطور شده است که این سوز همچنان ادامه دارد.
ایشان این جریان را نقل می‌کردند که نوه‌ی شهیدی احتیاج به عمل جراحی پیدا می‌کند، حاج قاسم مطلع می‌شود و به بیمارستان می‌رود و می‌ایستد تا عمل جراحی تمام بشود. می‌گویند عمل تمام شده است شما بروید، می‌گویند: نمی‌توانم بروم. پدربزرگ این شخص بجای من شهید شده است، من هم باید بجای او در اینجا حضور داشته باشم.
این عاطفه عاطفه‌ی عادی نیست.
زمانی من از آقای بهجت رضوان الله تعالی علیه رمزی خواستم که حاجت‌روا بشوم، ایشان فرمودند نماز جعفر طیّار بخوان، یک دعایی هست بعد از نماز جعفر طیّار هست که در زادالمعاد مرحوم مجلسی اعلی الله مقامه الشّریف آمده است، حیف که محدّث قمی اعلی الله مقامه الشّریف نقل نکرده است، دعای عجیبی است، وقتی من این دعا را خواندم دیدم آقای بهجت اعلی الله مقامه الشّریف توجّهی به حاجت من نداشتند، لطف ایشان اقتضاء کرد که این دعا را بخوانم و خجالت بکشم.
ما به خدای متعال عرضه می‌داریم «أنْتَ أَبَرُّ بِی مِنْ أَبِی وَ أُمِّی»،[۱۶] آن مقدار که پدر و مادرم نسبت به امور من اهتمام دارند، تو بیش از پدر و مادر من کارهای من را انجام می‌دهی و حساس هستی که مشکل من حل بشود، کجا پدر و مادر مانند تو به من دلسوزی دارند؟ «أنْتَ أَبَرُّ بِی مِنْ أَبِی وَ أُمِّی»، نه! نه تنها از پدر و مادر به من نزدیکتر و مهربان‌تر و دلسوزتر هستی، «أَرْحَمُ بِی مِنْ نَفْسِی» محبّت تو از خودم هم نسبت به من بیشتر است.
من چقدر خودم نسبت به خودم عاطفه و رحم و دلسوزی دارم؟ تو که بیشتر به من رحم و عاطفه و دلسوزی داری.
اینکه حاج قاسم آن شخص را مانند فرزند خودش می‌بیند و می‌گوید او رفته است و بجای من شهید شده است، این همان «أَرْحَمُ بِی مِنْ نَفْسِی» است، نه از پدر و مادر، بلکه از خود او به خود او نزدیکتر است.
یار نزدیکتر از من به من است من عجب‌تر که من از وی دورم
چه کنم؟ با که توان گفت که یار در کنار من و من مهجورم؟
«سَیَهْدِیهِمْ وَیُصْلِحُ بَالَهُمْ»، اگر کسی اینطور عاطفه جهانی و بشری می‌شود و در بین مرزها می‌رود و جان خود را به خطر می‌اندازد، حاج قاسم در همه‌ی خطرها در خط مقدم است، حاج قاسم فرمانده‌ی ستادی نیست، هم فرمانده است و هم سرباز است. لذا وقتی آن بنده‌ی خدا برای او نامه می‌نویسد و به حاج قاسم پیشنهاد می‌کند که شما خودتان را نامزد ریاست جمهوری قرار بدهید، جواب نامه را می‌نویسد، با تشکر از او می‌گوید: از من بهترها، شناخته شده و ناشناخته، زیاد هستند، ولی من سرباز صفر هستم، اجازه بدهید من پست سربازی خودم را ترک نکنم، چون در این سربازی من از ملّتی دفاع می‌کنم که امام در وصیتنامه‌ی خودشان فرمودند جانم فدای این ملّت.
این «أَبَرُّ بِی مِنْ أَبِی وَ أُمِّی» است.
آنچه را که سردار حسن‌زاده عزیز که الحق و الانصاف خیلی حق مطلب را اداء کردند، ولی ریشه‌ی این‌ها توحید است، «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا» است، تزکیه است، خودسازی است، خودپایی است، خودیابی است، اگر خودمان را پیدا کنیم خدا را پیدا کرده‌ایم، اگر خدای متعال را پیدا کردیم از حیطه اسماء الهی یک قدم آن طرف‌تر نمی‌رویم، و اگر ما در حیطه‌ی اسماء الهی بودیم، اوست که ما را راه می‌برد، او محبّت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم را به ما می‌دهد، او محبّت امیرالمؤمنین صلوات الله علیه و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را به ما می‌دهد، محبّت ولی فقیه را که از نعمت‌های بزرگ الهی است، بدونِ محبّت به حاکم، حکومت تحمیلی است، «قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبی»،[۱۷] اما برای حاج قاسم، اطاعت از این عزیز، برای سید حسن نصرالله، همه چیز برایشان آسان است و هیچ مشکلی ندارند.
روضه و توسّل به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
چون ایام حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است، روضه‌ای می‌خوانیم و ثواب آن را به حاج قاسم سلیمانی اعلی الله مقامه الشّریف هدیه می‌کنیم، همینطور که حاج قاسم سرباز بود، حاج قاسم بدهکار بود، هر محبّی به محبوب خودش بدهی دارد، هیچ عاشقی را ندیده‌اید که از معشوق خودش طلبکاری کند، این مدّعیان بی‌محبّت هستند، این‌ها که همیشه از نظام و شهدا طلب دارند، کارنکرده مدّعی هستند، این‌ها دلشان محبّت و عشق ندارد، عاشق از معشوق چیزی نمی‌خواهد، حاج قاسم التماس می‌کرد من را بگیر، دیر شده است، این همه گرفته‌ای و ما جا مانده‌ایم، این را از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها آموخته است، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها دفاع جانانه در جنگ سخت کردند، برای دفاع از امیرالمؤمنین صلوات الله علیه در خاکریزِ درِ وحی آمدند، استخوان‌های پهلوی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها درهم شکست و بین در و دیوار… آنطور فشار برای بانویی که پا به ماه است… حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بلند شدند و وقتی دیدند در حال اسیر بردنِ امام ایشان هستند آمدند و کمربند امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را گرفتند و کشیدند، آنجا بود که گفتند کارِ فاطمه را تمام کن…
کار به جایی رسید که دخترِ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم صدا زد: «یا فِضَّهُ خُذینی»… فضّه به داد من برس که فرزندم را کشتند…
با این حال وقتی می‌خواستند از امیرالمؤمنین صلوات الله علیه خداحافظی کنند فرمودند: علی جان! من مطالبی در دل خود دارم که تابحال به شما نگفته‌ام، یک فرصتی به من بدهید که حرف‌های خود را به شما بگویم، فرمودند: علی جان! مدّتی شریک زندگی تو بودم و در خانه‌ی تو زندگی کردم، «مَا عَهِدْتَنِی کَاذِبَهً وَ لَا خَائِنَهً»،[۱۸] من برای تو هم صادق بودم و هم امین، اما با این حال حق تو را اداء نکردم (زبان حال) مرا حلال کن…
امیرالمؤمنین صلوات الله علیه گریه کردند، فرمودند: فاطمه جان! اگر بنا باشد کسی از کسی عذرخواهی کند و حلالیت بطلبد منِ علی باید حلالیت بطلبم…
لا حول و لا قوّه الا بالله العلی العظیم
الا لعنت الله علی القوم الظّالمین.
دعا
خدایا! تو را به عصمت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و خون پاک این شهید عاشق که خودت عشقت را در دل او قرار داده بودی، هم عاشق تو بود، م عاشق پرچم توحید تو که به دست ولی فقیه است، عاشق این پرچم بود، عاشق این پرچمدار بود، هم عاشق این ملّتِ عزیزِ باوفا بود، خدایا! تو را به خون پاک و توحیدی او قسم می‌دهیم امام زمان ارواحنا فداه را برسان.
خدایا! رهبر عزیزمان را مستدام بدار.
خدایا! دولت حاضر را در رفع مشکلات یاری بفرما.
خدایا! عاقبت امر ما را با مهر شهادت مزیّن بفرما.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸
[۲] سوره مبارکه محمد، آیات ۴ تا ۶
[۳] سوره مبارکه عنکبوت، آیه ۶۹
[۴] سوره مبارکه فتح، آیه ۱
[۵] سوره مبارکه فتح، آیه ۲۹ (مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ ۖ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْرَاهِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِی الْإِنْجِیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغِیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَهً وَأَجْرًا عَظِیمًا)
[۶] سوره مبارکه حجرات، آیه ۱۷
[۷] سوره مبارکه حجرات، آیه ۷ (وَاعْلَمُوا أَنَّ فِیکُمْ رَسُولَ اللَّهِ ۚ لَوْ یُطِیعُکُمْ فِی کَثِیرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمَانَ وَزَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ وَکَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیَانَ ۚ أُولَٰئِکَ هُمُ الرَّاشِدُونَ)
[۸] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام ، جلد ۶۷ ، صفحه ۲۵
[۹] الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد ، جلد ۱ ، صفحه ۲۲۷ (مَا رَوَاهُ أَهْلُ اَلنَّقْلِ عَنْ کُمَیْلِ بْنَ زِیَادٍ رَحِمَهُ اَللَّهُ أَنَّهُ قَالَ: أَخَذَ بِیَدِی أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ ذَاتَ یَوْمٍ مِنَ اَلْمَسْجِدِ حَتَّى أَخْرَجَنِی مِنْهُ فَلَمَّا أَصْحَرَ تَنَفَّسَ اَلصُّعَدَاءَ ثُمَّ قَالَ یَا کُمَیْلُ إِنَّ هَذِهِ اَلْقُلُوبَ أَوْعِیَهٌ فَخَیْرُهَا أَوْعَاهَا اِحْفَظْ عَنِّی مَا أَقُولُ اَلنَّاسُ ثَلاَثَهٌ عَالِمٌ رَبَّانِیٌّ وَ مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاهٍ وَ هَمَجٌ رَعَاعٌ أَتْبَاعُ کُلِّ نَاعِقٍ یَمِیلُونَ مَعَ کُلِّ رِیحٍ لَمْ یَسْتَضِیئُوا بِنُورِ اَلْعِلْمِ وَ لَمْ یَلْجَئُوا إِلَى رُکْنٍ وَثِیقٍ یَا کُمَیْلُ اَلْعِلْمُ خَیْرٌ مِنَ اَلْمَالِ اَلْعِلْمُ یَحْرُسُکَ وَ أَنْتَ تَحْرُسُ اَلْمَالَ وَ اَلْمَالُ تَنْقُصُهُ اَلنَّفَقَهُ وَ اَلْعِلْمُ یَزْکُو عَلَى اَلْإِنْفَاقِ یَا کُمَیْلُ صُحْبَهُ اَلْعَالِمِ دِینٌ یُدَانُ بِهِ وَ بِهِ تَکْمِلَهُ اَلطَّاعَهِ فِی حَیَاتِهِ وَ جَمِیلُ اَلْأُحْدُوثَهِ بَعْدَ مَوْتِهِ وَ اَلْعِلْمُ حَاکِمٌ وَ اَلْمَالُ مَحْکُومٌ عَلَیْهِ یَا کُمَیْلُ مَاتَ خُزَّانُ اَلْأَمْوَالِ وَ هُمْ أَحْیَاءٌ وَ اَلْعُلَمَاءُ بَاقُونَ مَا بَقِیَ اَلدَّهْرُ أَعْیَانُهُمْ مَفْقُودَهٌ وَ أَمْثَالُهُمْ فِی اَلْقُلُوبِ مَوْجُودَهٌ هَاهْ هَاهْ إِنَّ هَاهُنَا عِلْماً جَمّاً وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَى صَدْرِهِ لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَهً بَلْ أُصِیبُ لَقِناً غَیْرَ مَأْمُونٍ یَسْتَعْمِلُ آلَهَ اَلدِّینِ لِلدُّنْیَا وَ یَسْتَظْهِرُ بِحُجَجِ اَللَّهِ عَلَى أَوْلِیَائِهِ وَ بِنِعَمِهِ عَلَى کِتَابِهِ أَوْ مُنْقَاداً لِلْحِکْمَهِ لاَ بَصِیرَهَ لَهُ فِی إِخْبَاتِهِ یَقْدَحُ اَلشَّکُّ لَهُ فِی قَلْبِهِ بِأَوَّلِ عَارِضٍ مِنْ شُبْهَهٍ أَلاَ لاَ ذَا وَ لاَ ذَاکَ فَمَنْهُومٌ بِاللَّذَّاتِ سَلِسُ اَلْقِیَادِ لِلشَّهَوَات ِ أَوْ مُغْرَمٌ بِالْجَمْعِ وَ اَلاِدِّخَارِ لَیْسَا مِنْ رُعَاهِ اَلدِّینِ أَقْرَبُ شَبَهاً بِهِمَا اَلْأَنْعَامُ اَلسَّائِمَهُ کَذَلِکَ یَمُوتُ اَلْعِلْمُ بِمَوْتِ حَامِلِیهِ اَللَّهُمَّ بَلَى لاَ تَخْلُو اَلْأَرْضُ مِنْ حُجَّهٍ لَکَ عَلَى خَلْقِکَ إِمَّا ظَاهِراً مَعْلُوماً أَوْ خَائِفاً مَغْمُوراً لِئَلاَّ تَبْطُلَ حُجَجُکَ وَ بَیِّنَاتُکَ وَ أَیْنَ أَوْلِیَاؤُکَ اَلْأَقَلُّونَ عَدَداً اَلْأَعْظَمُونَ قَدْراً بِهِمْ یَحْفَظُ اَللَّهُ تَعَالَى حُجَجَهُ حَتَّى یُودِعُوهَا قُلُوبَ أَشْبَاهِهِمْ هَجَمَ بِهِمُ اَلْعِلْمُ عَلَى حَقَائِقِ اَلْإِیمَانِ فَاسْتَلاَنُوا رُوحَ اَلْیَقِینِ فَأَنِسُوا بِمَا اِسْتَوْحَشَ مِنْهُ اَلْجَاهِلُونَ وَ اِسْتَلاَنُوا مَا اِسْتَوْعَرَهُ اَلْمُتْرَفُونَ صَحِبُوا اَلدُّنْیَا بِأَبْدَانٍ أَرْوَاحُهَا مُعَلَّقَهٌ بِالْمَحَلِّ اَلْأَعْلَى أُولَئِکَ خُلَفَاءُ اَللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ حُجَجُهُ عَلَى عِبَادِهِ ثُمَّ تَنَفَّسَ اَلصُّعَدَاءَ وَ قَالَ هَاهْ هَاهْ شَوْقاً إِلَى رُؤْیَتِهِمْ وَ نَزَعَ یَدَهُ عَنْ یَدَیَّ وَ قَالَ لِی اِنْصَرِفْ إِذَا شِئْتَ .)
[۱۰] سوره مبارکه آل عمران، آیه ۱۶۹ (وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا ۚ بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ)
[۱۱] سوره مبارکه حدید، آیه ۳ (هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ ۖ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ)
[۱۲] سوره مبارکه بقره، آیه ۱۳۸ (صِبْغَهَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَهً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدُونَ)
[۱۳] سوره مبارکه انفال، آیه ۱۷ (فَلَمْ تَقْتُلُوهُمْ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُمْ ۚ وَمَا رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ رَمَىٰ ۚ وَلِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِینَ مِنْهُ بَلَاءً حَسَنًا ۚ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ)
[۱۴] سوره مبارکه نجم، آیات ۳ و ۴
[۱۵] سوره مبارکه طه، آیه ۵
[۱۶] زادالمعاد، صفحه ۳۲۳ (سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ تَرَدَّى بِهِ، سُبْحَانَ مَنْ تَعَطَّفَ بِالْمَجْدِ وَ تَکَرَّمَ بِهِ، سُبْحَانَ مَنْ لَا یَنْبَغِی التَّسْبِیحُ إِلَّا لَهُ جَلَّ جَلَالُهُ، سُبْحَانَ مَنْ أَحْصَى کُلَّ شَیْءٍ بِعِلْمِهِ وَ خَلَقَهُ بِقُدْرَتِهِ، سُبْحَانَ ذِی الْمَنِّ وَ النِّعَمِ، سُبْحَانَ ذِی الْقُدْرَهِ وَ الْکَرَمِ. اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِمَعَاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ، وَ مُنْتَهَى الرَّحْمَهِ مِنْ کِتَابِکَ وَ بِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ، وَ کَلِمَاتِکَ التَّامَّاتِ الَّتِی تَمَّتْ صِدْقًا وَ عَدْلًا، أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ، وَ أَنْ تَجْمَعَ لِی خَیْرَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ بَعْدَ عُمُرٍ طَوِیلٍ، اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ، الْخَالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِی الْمُمِیتُ، الْبَدِیءُ الْبَدِیعُ، لَکَ الْکَرَمُ وَ لَکَ الْمَجْدُ، وَ لَکَ الْمَنُّ وَ لَکَ الْجُودُ، وَ لَکَ الْأَمْرُ وَحْدَکَ لَا شَرِیکَ لَکَ، یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ، یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ، وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ، یَا أَهْلَ التَّقْوَى وَ یَا أَهْلَ الْمَغْفِرَهِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا عَفُوُّ یَا غَفُورُ، یَا وَدُودُ یَا شَکُورُ، أَنْتَ أَبَرُّ بِی مِنْ أَبِی وَ أُمِّی، وَ أَرْحَمُ بِی مِنْ نَفْسِی وَ مِنَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ، یَا کَرِیمُ یَا جَوَادُ، اللَّهُمَّ إِنِّی صَلَّیْتُ هَذِهِ الصَّلَاهَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِکَ، وَ طَلَبَ نَائِلِکَ وَ مَعْرُوفِکَ، وَ رَجَاءَ رِفْدِکَ وَ جَائِزَتِکَ، وَ عَظِیمَ عَفْوِکَ وَ قَدِیمَ غُفْرَانِکَ، اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْفَعْهَا فِی عِلِّیِّینَ، وَ تَقَبَّلْهَا مِنِّی، وَ اجْعَلْ نَائِلَکَ وَ مَعْرُوفَکَ وَ رَجَاءَ مَا أَرْجُو مِنْکَ فَکَاکَ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ، وَ الْفَوْزَ بِالْجَنَّهِ وَ مَا جَمَعْتَ مِنْ أَنْوَاعِ النَّعِیمِ، وَ مِنْ حُسْنِ الْحُورِ الْعِینِ، وَ اجْعَلْ جَائِزَتِی مِنْکَ الْعِتْقَ مِنَ النَّارِ وَ غُفْرَانَ ذُنُوبِی، وَ ذُنُوبِ وَالِدَیَّ وَ مَا وَلَدَا، وَ جَمِیعِ إِخْوَانِی وَ أَخَوَاتِیَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ، الْأَحْیَاءِ مِنْهُمْ وَ الْأَمْوَاتِ، وَ أَنْ تَسْتَجِیبَ دُعَائِی وَ تَرْحَمَ صَرْخَتِی وَ نِدَائِی، وَ لَا تَرُدَّنِی خَائِبًا خَاسِرًا، وَ اقْلِبْنِی مُفْلِحًا مُنْجِحًا مَرْحُومًا، مُسْتَجَابًا دُعَائِی، مَغْفُورًا لِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ یَا عَظِیمُ، قَدْ عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ، فَلْیَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْکَ، یَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ، یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَهِ، یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَهِ، یَا نَفَّاحًا بِالْخَیْرَاتِ، یَا مُعْطِیَ السُّؤْلَاتِ، یَا فَکَّاکَ الرِّقَابِ مِنَ النَّارِ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ فُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ، وَ أَعْطِنِی سُؤْلِی، وَ اسْتَجِبْ دُعَائِی، وَ ارْحَمْ صَرْخَتِی وَ تَضَرُّعِی وَ نِدَائِی، وَ اقْضِ لِی حَوَائِجِی کُلَّهَا لِدُنْیَایَ وَ آخِرَتِی وَ دِینِی، مَا ذَکَرْتُ مِنْهَا وَ مَا لَمْ أَذْکُرْ، وَ اجْعَلْ لِی فِی ذَلِکَ الْخِیَرَهَ، وَ لَا تَرُدَّنِی خَائِبًا خَاسِرًا، وَ اقْلِبْنِی مُفْلِحًا مُنْجِحًا مُسْتَجَابًا لِی دُعَائِی، مَغْفُورًا لِی مَرْحُومًا یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا مُحَمَّدُ یَا أبَاالْقَاسِمِ یَا رَسُولَ اللَّهِ، یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ، أَنَا عَبْدُکُمَا وَ مَوْلَاکُمَا، غَیْرُ مُسْتَنْکِفٍ وَ لَا مُسْتَکْبِرٍ، بَلْ خَاضِعٌ ذَلِیلٌ عَبْدٌ مُقِرٌّ، مُتَمَسِّکٌ بِحَبْلِکُمَا، مُعْتَصِمٌ مِنْ ذُنُوبِی بِوَلَایَتِکُمَا، أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِکُمَا، وَ أَتَوَسَّلُ إِلَى اللَّهِ بِکُمَا، وَ أُقَدِّمُکُمَا بَیْنَ یَدَیْ حَوَائِجِی إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَاشْفَعَا لِی فِی فَکَاکِ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ، وَ غُفْرَانِ ذُنُوبِی، وَ إِجَابَهِ دُعَائِی، اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ تَقَبَّلْ دُعَائِی وَ اغْفِرْ لِی، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.)
[۱۷] سوره مبارکه شوری، آیه ۲۳ (ذَٰلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ۗ قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَىٰ ۗ وَمَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ)
[۱۸] روضه الواعظین و بصیره المتعظین، جلد ۱، صفحات ۱۵۰-۱۵۱ (ثُمَّ مَرِضَتْ مَرَضاً شَدِیداً فَلَمَّا نُعِیَتْ إِلَیْهَا نَفْسُهَا دَعَتْ أُمَّ أَیْمَنَ وَ أَسْمَاءَ بِنْتَ عُمَیْسٍ وَ وَجَّهَتْ خَلْفَ عَلِیٍّ وَ أَحْضَرَتْهُ فَقَالَتْ یَا ابْنَ عَمِّ إِنَّهُ قَدْ نُعِیَتْ إِلَیَّ نَفْسِی وَ إِنَّنِی لَأَرَى مَا بِی لَا أَشُکُّ إِلَّا أَنَّنِی لَاحِقَهٌ بِأَبِی سَاعَهً بَعْدَ سَاعَهٍ وَ أَنَا أُوصِیکَ بِأَشْیَاءَ فِی قَلْبِی قَالَ لَهَا عَلِیٌّ أَوْصِینِی بِمَا أَحْبَبْتِ یَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ فَجَلَسَ عِنْدَ رَأْسِهَا وَ أَخْرَجَ مَنْ کَانَ فِی الْبَیْتِ ثُمَّ قَالَتْ یَا ابْنَ عَمِّ مَا عَهِدْتَنِی کَاذِبَهً وَ لَا خَائِنَهً وَ لَا خَالَفْتُکَ مُنْذُ عَاشَرْتَنِی فَقَالَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْتِ أَعْلَمُ بِاللَّهِ وَ أَبَرُّ وَ أَتْقَى وَ أَکْرَمُ وَ أَشَدُّ خَوْفاً مِنَ اللَّهِ أَنْ أُوَبِّخَکِ غَداً بِمُخَالَفَتِی فَقَدْ عَزَّ عَلَیَّ بِمُفَارَقَتِکِ وَ بِفَقْدِکِ إِلَّا أَنَّهُ أَمْرٌ لَا بُدَّ مِنْهُ وَ اللَّهُ جَدَّدَ عَلَیَّ مُصِیبَهَ رَسُولِ اللَّهِ وَ قَدْ عَظُمَتْ وَفَاتُکَ وَ فَقْدُکَ فَإِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ مِنْ مُصِیبَهٍ مَا أَفْجَعَهَا وَ آلَمَهَا وَ أَمَضَّهَا وَ أَحْزَنَهَا هَذِهِ وَ اللَّهِ مُصِیبَهٌ لَا عَزَاءَ عَنْهَا وَ رَزِیَّهٌ لَا خَلَفَ لَهَا ثُمَّ بَکَیَا جَمِیعاً سَاعَهً وَ أَخَذَ عَلِیٌّ رَأْسَهَا وَ ضَمَّهَا إِلَى صَدْرِهِ ثُمَّ قَالَ أَوْصِینِی بِمَا شِئْتِ فَإِنَّکِ تَجِدِینِی وَفِیّاً أُمْضِی کُلَّ مَا أَمَرْتِنِی بِهِ وَ أَخْتَارُ أَمْرَکِ عَلَى أَمْرِی ثُمَّ قَالَتْ جَزَاکَ اللَّهُ عَنِّی خَیْرَ الْجَزَاءِ یَا ابْنَ عَمِّ …. أُوصِیکَ یَا ابْنَ عَمِّ أَنْ تَتَّخِذَ لِی نَعْشاً فَقَدْ رَأَیْتُ الْمَلَائِکَهَ صَوَّرُوا صُورَتَهُ فَقَالَ لَهَا صِفِیهِ إِلَیَّ فَوَصَفَتْهُ فَاتَّخَذَهُ لَهَا فَأَوَّلُ نَعْشٍ عُمِلَ فِی وَجْهِ الْأَرْضِ ذَلِکَ وَ مَا رَأَى أَحَدٌ قَبْلَهُ وَ لَا عَمِلَ أَحَدٌ ثُمَّ قَالَتْ أُوصِیکَ أَنْ لَا یَشْهَدَ أَحَدٌ جِنَازَتِی مِنْ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ ظَلَمُونِی وَ أَخَذُوا حَقِّی فَإِنَّهُمْ أَعْدَائِی وَ أَعْدَاءُ رَسُولِ اللَّهِ وَ أَنْ لَا یُصَلِّیَ عَلَیَّ أَحَدٌ مِنْهُمْ وَ لَا مِنْ أَتْبَاعِهِمْ وَ ادْفِنِّی فِی اللَّیْلِ إِذَا هَدَأَتِ الْعُیُونُ وَ نَامَتِ الْأَبْصَارُ ثُمَّ تُوُفِّیَتْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهَا وَ عَلَى أَبِیهَا وَ بَعْلِهَا وَ بَنِیهَا)