«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری * وَ یَسِّرْ لی أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی * یَفْقَهُوا قَوْلی»[۱].
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».
مقدمه
شهادت غم‌بار مادر ائمه علیهم السلام، همسر امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، سنگر امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، حفاظ امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، پشتوانه‌ی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه و دلدار امیرالمؤمنین صلوات الله علیه را تسلیت عرض می‌کنم.
در ارتباط با حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام الله علیها، هم بعنوان معارف قرآنی آیات فراوانی وجود دارد که محور حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها هستند، چشمه‌ی معرفت آیه کبری پروردگار عالم هستند، هم از نظر روایات از نبی مکرّم اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم، از امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، از اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین، خصوصاً وجود مبارک امام جعفر صادق علیه السلام مطالب بلندی در ارتباط با حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به ما رسیده است، و هم حالات خود حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با خدا، ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم، ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با خانواده‌ی خود، ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با خدمتگزار خود، و نوع ارتباط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با جبهه و جنگ و توده‌ی مردم، همه‌ی این‌ها برای جامعه ما روزنه‌های شناخت خدای متعال است، جلوه‌های خدای متعال است، و هم راه نجات راه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است.
جامعیّت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
در شب‌های گذشته عرض شد که خدای متعال به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها جامعیّتی به جامعیّت قرآن کریم داده است. قرآن کریم بر حسب آنچه که خودش خودش را معرّفی می‌کند «وَ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْءٍ»[۲] ما این کتاب را بر تو نازل کردیم، بیان همه چیز است، یعنی قرآن کریم هم خداشناسی است، آینه خدانماست، هم آینه بهشت است، آینه قیامت است، آینه برزخ است، آینه صراط است، آینه ولایت و امامت است، آینه متّقین است و چهره‌ی کفر و کافر و نفاق و منافق را هم به احسن وجه معرّفی کرده است.
سوره مبارکه توبه که به آن سوره مفضحه هم گفته می‌شود، یعنی فضاخت منافقین و کفار با توجّه به این سوره مبارکه روشن می‌شود و انسان بصیرت پیدا می‌کند، می‌تواند با آیات قرآن کریم دشمن ظاهر و پنهان با نقاب اسلام را تشخیص بدهد، و قرآن کریم هم رحمت الهی را در اوج به ما معرّفی می‌کند و دل‌های پناهجو را به رحمت الهی امیدوار می‌کند.
امشب هم که شب جمعه است و شب شام غریبان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است، و همه‌ی ما دست به گوشه‌ی چادر مادر می‌بریم و با این پرونده‌هایی که از خودمان سراغ داریم، امشب ملتمسانه از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها درخواست می‌کنیم که وساطت و شفاعت کنند و ان شاء الله همه‌ی ما امشب به برکت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بخشیده بشویم و پدران و مادرانمان هم که چشم به راه هستند الساعه میهمان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بشوند و اگر در عالم برزخ گیری برایشان وجود دارد خدای متعال با عنایت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها برطرف کند.
خطاب خدای متعال به گنهکارها!
خدای متعال به گنهکارها خطاب می‌کند: «قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَهِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا»،[۳] ای کسانی که عمر بر باد داده‌اید و باخته‌اید و فرصت‌ها را سوزاندید و عمر را به غفلت به یغما دادید، شما هم ناامید نشوید.
چرا ناامید نشویم؟ انسان به پرونده‌ی خود نگاه می‌کند، به گذشته‌ی خود نگاه می‌کند، از خودش متنفر می‌شود، من برای خدای متعال چکار کردم؟ در نعمت‌های خدای متعال غرق هستم، خدای متعال به من پیغمبری عطاء کرد که کاملترین موجودات عالم است، خدای متعال به ما کوثر داده است، خدای متعال این نعمت را به هیچ امّتی نداده است، «إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ»،[۴] این کوثر خیر کثیر است، یعنی همه‌ی خیر است، «إِنْ ذُکِرَ الْخَیْرُ کُنْتُمْ أَوَّلَهُ وَ أَصْلَهُ وَ فَرْعَهُ وَ مَعْدِنَهُ وَ مَأْوَاهُ وَ مُنْتَهَاه»،[۵] هر خیری در عالم هست از این چشمه جوشیده است، خیر مطلق است، ابر خیر بر همه‌ی عالمیان است، دریای خیر است، هیچ کسی امامان ما را ندارد، خدای متعال به ما امیرالمؤمنین صلوات الله علیه و امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه داده است، ما شموس الطالعه داریم، ما انجم الظّاهره داریم، ما صراط بعد از صراط داریم، خدای متعال این‌ها را به ما داده است، در برابر این همه نعمت‌ها، و نعمت‌های مادّی، خدای متعال به ما سلامتی داده است، به ما فکر درست داده است، اعتقاد درست داده است، ایمان داده است، گرایش‌های فطری داده است، با داشتن این همه نعمت که غرق در نعمت‌های الهی هستیم، ولی نعمت‌مان را بیاد نیاوردیم، نفهمیدیم که زندگی سفره خداست و خدای متعال دم به دم از دل و فکر و بدن و خانواده‌ی ما پذیرایی می‌کند، خدای متعال نفس به نفس به ما رزق می‌دهد، اسراف کردیم، عمر را نابجا مصرف کردیم، عمرمان را به مالکمان برنگرداندیم، وقت و عمر خود را به دشمن مالکمان که شیطان است دادیم.
خدای متعال با توجه به همه‌ی این واقعیت‌ها با کلمه «اسراف» یاد کرده است، «قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ» ای کسانی که عمرتان را بیجا و بیخود از دست دادید، «لَا تَقْنَطُوا»، این امر است، اگر کسی به امر خدا اطاعت نکند در مسیر شیطان است، «لَا تَقْنَطُوا»، شما هم از رحمت خدا مأیوس نشوید، برای اینکه طرف شما کریم است، «إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا»، خدای متعال همه‌ی گناهان شما را می‌بخشد.
این دعوت به توبه نمی‌کند، می‌گوید هر کسی که هستی دیگر کافی است، من تو را می‌بخشم، «إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا»، مشروط به توبه نمی‌کند، خدای متعال غفار است، خیلی‌ها را بدون اینکه توبه کنند به مجلس حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه و اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین می‌برد و می‌بخشد، یک نماز کاملی خوانده می‌شود، یک نمازی که در مجموعه نمازگزاران هست، خدای متعال همه‌ی نمازگزاران را می‌بخشد، «إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ»،[۶] در روایت دارد مراد از این «حسنات» نماز است، خدای متعال به برکت حسنات سیّئات شما را می‌شوید و شما را پاک می‌کند، «إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا».
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مظهر رحمت واسعه خدای متعال هستند
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مظهر این رحمت واسعه خدا هستند.
بانویی به خدمت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها آمد و عرضه داشت: همسرم مرا فرستاده است تا وضعیت او را به خدمت شما عرض کنم تا ببینیم آیا شما به او نمره می‌دهید یا نه؟ یعنی آیا شیعه است و در شیعه بودن نزد شما نمره دارد؟
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها قانون بیان کردند، نفرمودند که آیا او شیعه هست یا نه، فرمودند: اگر به اوامر ما پایبند است و از نواهی ما کنار می‌کشد و خودش را آلوده نمی‌کند شیعه‌ی ماست.
این خانم رفت و به شوهر خود گفت: من پیام شما را به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها رساندم، ایشان نفرمودند که تو شیعه هستی یا نیستی، فرمودند: شیعه‌ی ما کسی است که هرچه ما امر کردیم اطاعت می‌کند و هرچه ما نهی کردیم خودش را از آن کنار می‌کشد.
این مرد شروع کرد به گریه کردن، ای وای بر من! اگر من شیعه نباشم چه خاکی بر سرم کنم؟ من که در عمرم موفق به مراقبه نبوده‌ام… دل این زن سوخت و دوباره به خدمت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها آمد، عرضه داشت: بی‌بی! من رفتم و فرمایش شما را به شوهرم رساندم، ولی بهم ریخته است، زندگی او تلخ شده است، فکر می‌کند دیگر عاقبتی ندارد، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به او امید دادند، فرمودند: شیعیان ما در درجات اعلای بهشت رتبه دارند، «شِیعَتُکَ عَلَى مَنابِرَ مِنْ نُورٍ مُبْیَضَّهً وُجُوهُهُمْ حَوْلِی فِی الْجَنَّهِ وَهُمْ جِیرانِی»،[۷] شیعیان امیرالمؤمنین صلوات الله علیه صاحب منبر هستند، صاحب کرسی هستند، صاحب رتبه‌ی عالی هستند، آن‌هایی که بر منبر قیامت هستند از دایره حساب خارج هستند، هر کسی شیعه‌ی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه است آنجا کرسی شفاعت و رفعت مقام دارد، این‌ها اینطور هستند، اما کسانی که شیعه هم نیستند ولی دلی با ما دارند، به تعبیر من یعنی وابستگی دارند، گرفتار می‌شوند و می‌گویند حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها داریم، در عزای حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به امام زمان ارواحنا فداه تسلیت می‌گویند، جبران غربت و مظلومیتی که دختر آخرین پیامبر، آن هم دختری که چهره قرآنی دارد، خودش انسان کامل است، صاحب ولایت مطلقه است، با شهادت از دنیا رفته است، جبرئیل بر قلب او نازل می‌شده است، خدای متعال برای نماز حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به ملائکه مباهات کرده است، چنین بانویی از دنیا رفته است و فقط هفت نفر پشت پیکر او بودند… مجلس ایشان غریبانه برگزار شد…
اگر پرونده‌ی من خراب باشد، ولی وقتی مطرح می‌کنم غیرتی می‌شوم، نسبت به دشمنان ایشان لعن و نفرین می‌کنم، این وابستگی‌ها و علایق مایه نجات دوستان ما می‌شود، روز قیامت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در مرتبه‌ی اول شیعیان را ممتاز می‌کنند، بعد مدام برمی‌گردند، می‌گویند شیعیان که آمده‌اند، چه می‌خواهید؟ مانند یک مادر نگرانی دارند، می‌فرمایند محبّانم! تا همه‌ی شیعیان را با خودشان به بهشت نبرند، بی‌بی عالم مادرانه برخورد می‌کنند، آن روز هیچ مادری به فکر فرزند خود نیست، همه‌ی مادرها فرزندان خود را رها کرده‌اند، همه‌ی فرزندان از مادران خود فرار کرده‌اند، تنها مادری که مادری می‌کند و هر کسی که مختصر محبّتی نسبت به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها داشته باشد، همه را با خودش به بهشت می‌برد مادرمان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است.
روضه و توسّل به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
امشب شب گریه است… دل‌ها را به مدینه ببرید، ببینید خانه‌ی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه چه خبر است، امروز حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها خودشان را آماده کردند، بدن خود را شتسشو دادند، لباس نو خواستند، فرزندان خود را صدا زدند، سر امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه را شستند، چه بسا سر حضرت زینب کبری سلام الله علیها و حضرت امّ کلثوم سلام الله علیها را با همان دستان شانه کرد و لباس‌هایشان را عوض کردند، بعد از فضّه خواستند بگو بچه‌ها از خانه بیرون بروند، می‌دانند این بچه‌ها طاقت نمی‌آورند که جان دادن مادر جوانشان را ببینند، هنگامی که رفتند حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها برایشان غذا درست کردند، به فضّه دستور داد وقتی می‌آیند غذایشان را به آن‌ها بده، بعد هم فرمودند: حال دیگر بستر مرا بیاور و رو به قبله بینداز.
کتب حدیثی و روایی نقل کرده‌اند که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها با وضع خاصی دراز کشیدند، دست مبارکشان را روی صورت کبود خودشان گذاشتند، ملحفه را روی خود کشیدند، به فضه فرمودند: بیرون برو و تو هم اینجا نباش، بعد بیا و مرا صدا بزن، اگر دیدی جواب نمی‌دهم بدان که دیگر مرا ندارید، فضّه با نگرانی بیرون آمد، خدایا! نکند بروم و صدا بزنم و ببینم از دنیا رفته‌اند…
آمد و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را صدا زد و دید جواب نمی‌دهند، روپوش را کنار زدند و دیدند حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از دنیا رفته‌اند… ناله‌ی او بلند شد، بی‌بی را در آغوش گرفت، با ناله می‌گفت: بی‌بی جان! سلام مرا به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم برسان…
در این حال امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه گریه کنان وارد شدند، فضّه به استقبالشان رفت و عرض کرد: مادرتان برایتان غذا آماده کرده‌اند، بر حسب نقل فرمودند: فضّه! آیا تو فکر می‌کنی که ما نمی‌دانیم مادرمان از دنیا رفته است؟ چه زمانی دیده‌ای که ما بدون حضور مادر غذا بخوریم؟…
امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه وارد حجره شدند، امام حسن مجتبی صلوات الله علیه بالای سر آمدند، التماس می‌کردند و می‌گفتند: مادر! با من حرف بزن… دید مادر جواب نمی‌دهد، به حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه خطاب کردند، حسینم! تو مادر را صدا بزن، حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه صورت خود را زیر پای مادر گذاشتند، می‌گفتند: مادر! من حسین تو هستم، مادر! بند دلم پاره می‌شود، با من حرف بزن…
امیرالمؤمنین صلوات الله علیه وارد شدند و کنار بستر شهیده‌ی نحیفه‌ی خودشان نشستند، عمامه را کنار گذاشتند، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را صدا زدند، فاطمه جان!… دیدند جواب نمی‌دهند، دختر پیامبر!… دیدند جواب نمی‌دهند، مادر حسن و حسینم!… دیدند جواب نمی‌دهند…
همینطور که اشک می‌ریختند اشک‌های امیرالمؤمنین صلوات الله علیه روی صورت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها ریخت…
لا یوم کیومک یا اباعبدالله…
اینجا وجود مقدّس امیرالمؤمنین صلوات الله علیه با چه دل و محبّتی دلداری دادند و فرزندان را از روی سینه بلند کردند، اما در کربلا نازدانه آمدند و خودشان را روی سینه‌ی پدر انداختند، کسی دلداری نداد، عده‌ای عرب با تازیانه آمدند…
لا حول و لا قوّه الا بالله العلی العظیم
دعا
خدایا! تو را به عظمت و عصمت و ضلع مکسوره حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و دل شکسته‌ی فرزندان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و دلشکستگی امیرالمؤمنین صلوات الله علیه قسم می‌دهیم امام زمان ارواحنا فداه را برسان.
خدایا! مشکلات این کشور را برطرف بفرما.
خدایا! رهبر ما را یاری بفرما.
خدایا! دولت ما را پیروز بگردان.
خدایا! به مردم ما خیر دنیا و آخرت عنایت بفرما.
خدایا! عموم مریض‌ها، حضرت آقای فاطمی‌نیا را به حق حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها شفاء عنایت بفرما.
خدایا! این دست‌های گدایی ما را در این شب رحمت از گوشه چادر حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها خالی برنگردان.
خدایا! حوائج حاضرین، ملتمسین، آن‌هایی که متوقع دعا هستند، آن‌هایی که با ما عهد دعا دارند، خدایا! همه‌ی مؤمنین و دوستانمان را و حوائج مورد نظر را برآورده بفرما.
خدایا! این توسّلات را از همه‌ی ملّت ما و همه‌ی شیعیان در همه جای عالم قبول بفرما.
خدایا! این مملکت و ملت و نظام و رهبری نورانی را دشمن‌شاد مگردان.
خدایا! اموات، گذشتگان، ذوی الحقوق، امام و شهدا را بر سر سفره حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها متنعم و همه‌شان را شاد بفرما.
[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸
[۲] سوره مبارکه نحل، آیه ۸۹ (وَ یَوْمَ نَبْعَثُ فی کُلِّ أُمَّهٍ شَهیداً عَلَیْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِکَ شَهیداً عَلی هؤُلاءِ وَ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْءٍ وَ هُدیً وَ رَحْمَهً وَ بُشْری لِلْمُسْلِمینَ)
[۳] سوره مبارکه زمر، آیه ۵۳ (قُلْ یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَهِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ)
[۴] سوره مبارکه کوثر، آیه ۱
[۵] زیارت جامعه کبیره
[۶] سوره مبارکه هود، آیه ۱۱۴ (وَأَقِمِ الصَّلَاهَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِنَ اللَّیْلِ ۚ إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ ۚ ذَٰلِکَ ذِکْرَىٰ لِلذَّاکِرِینَ)
[۷] دعای ندبه