«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری * وَ یَسِّرْ لی أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی * یَفْقَهُوا قَوْلی»[۱].
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».
مقدّمه
«إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ».[۲]
قرار گرفتن حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در بستر شهادت را تسلیت عرض میکنم.
شأن و جایگاه حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه
چهرهی وجود مبارک حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در آسمانها مشهورتر از زمین است، خود حضرت یک جملهای دارند که فرمودند: «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی»؛[۳] ما به این شخصیت مینازیم و میبالیم و مباهات میکنیم. علم حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه علم لایتناهی است، «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی»، نمیفرمایند مسئلهی شرعی بپرسید، میفرمایند هر چه میخواهید بپرسید، قبل از آنکه خورشید عالمتاب وجودِ علی از میان شما غروب کند، از نور این خورشیدِ عظمت، خورشید معرفت، خورشید اخلاص، خورشید ایمان، آفتاب شجاعت و سخاوت، و همهی ارزشهای والا، شما در برابر اقیانوسی از ارزشهای عرشی هستید، به مقدار ظرفیت خودتان مایه بگیرید، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه حقیقتِ عالم امکان هستند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه سِرّ عالم امکان هستند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه جانِ همهی انبیاء هستند و بالاتر از همهی انبیاء علیهم السلام بجز خاتم پیامبران حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هستند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه کفو حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هستند.
وقتی که اولین اشعهی وحی بر قلب مبارک نبی مکرّم اسلام تابید و حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم به رسالت مبعوث شدند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در کنار ایشان بودند، بر حسبِ آنچه که خودِ مولا خبر میدهند، اعلان میفرمایند هیچ آیهای در کوه یا دشت، در خفا یا علن، در جنگ یا صلح بر قلب حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم نازل نشد مگر اینکه من شاهدِ نزولِ وحی بودم، «وَ یَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ»،[۴] که قرآن کریم هم این را اعلان نموده است.
این شاهدِ آیه به آیهی قرآن کریم که مانند باران بر قلب مطهّر حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم نازل میشد، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه درِ قلبِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هستند، «أَنَا مَدِینَهُ اَلْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا»،[۵] گویا از این در واردِ حرمِ امنِ قلبِ تچندهی عالم امکان و نگین انبیاء علیهم السلام وارد میشد، هیچ آیهای نبوده است که حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در کنارِ این آیه بر سرِ سفرهی قرآن کریم حضور نداشته باشند.
لذا اولین آیهای که نازل شد، و اولین تابشِ خورشید وحی بر افقِ قلبِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم نورافشانی کرد، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه به حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم عرضه داشتند: «یَا رَسُولَ اَللَّهِ مَا هَذِهِ اَلرَّنَّهُ»،[۶] نالهای میشنوم، گویا موجودی از ناراحتی زوزه میکشد، این چه صدایی است؟ وجود مقدّس حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: «إِنَّکَ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ وَ تَرَى مَا أَرَى إِلاَّ أَنَّکَ لَسْتَ بِنَبِیٍّ»، علی جان! هر آنچه که من میبینم تو هم میبینی، هر چه من میشنوم تو هم میشنوی، تفاوت تو با من فقط در این است که تو نبی نیستی، منهای نبوّت تمام حقایقی که در وجود نبیّ مکرّم اسلام حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم به وسعت اسماء حسنی خدای متعال به ودیعت گذاشته شده است، این گنجینهها در وجود حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه هم نهفته است، اصلاً کم ندارند، هر دوی این بزرگواران از یک شجره بودند، «أَنَا وَ عَلِیٌّ مِنْ شَجَرَهٍ وَاحِدَهٍ وَ سَائِرُ اَلنَّاسِ مِنْ شَجَرٍ شَتَّى … وَ لاَ بِسَابِقَهٍ فِی دِینٍ وَ لاَ یُلْحَقُ فِی مَنْقَبَهٍ مِنْ مَنَاقِبِهِ یَحْذُو حَذْوَ اَلرَّسُولِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِمَا وَ آلِهِمَا [صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ] وَ یُقَاتِلُ عَلَى اَلتَّأْوِیلِ وَ لاَ تَأْخُذُهُ فِی اَللَّهِ لَوْمَهُ لاَئِم»،[۷] حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: علی جان! این صدای ابلیس بود، با طلوع خورشید اسلام و باز شدن روزنههای هدایت بر قلوب بنیآدم، این موجود سخت ناراحت شد و نالهای زد که همهی عفریتها آن ناله را شنیدند، و این گوشِ توست که گوشِ من است، هر چه من میشنوم تو هم میشنوی.
حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه هم میشنوند و هم میبینند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه فرمودند: «وَ أَنَا أَرَى نُورَیِ اَلْوَحْیِ وَ اَلرِّسَالَهِ وَ أَشَمُّ رِیحَ اَلنُّبُوَّهِ».
یکی از خصائص حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم بوی خوشِ ایشان بود، از هر کجا که گذر میکردند بوی عطر ایشان در آنجا میماند، عابرین متوجه میشدند که حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم از آنجا عبور کردهاند، این یک چیزی بود که خدای متعال اجازه داده بود که شامّهی مؤمنین آن را حس کنند، ولی بالاتر از آن بوی خدای متعال بود، و نور خدای متعال بود، و مزهی صفات الهی بود که حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه ذوق میکردند و میچشیدند و میبوییدند و میدیدند.
حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در خطبهی قاصعه اعلان فرمودند که من نور نبوّت را میدیدم و رایحهی نبوّت را استشمام میکردم.
امام زمان ارواحنا فداه حاضر و ناظر هستند
مسائلِ معنوی بود دارد، وجود مبارک امام زمان ارواحنا فداه در بعضی از مجالس حضور پیدا میکنند ولی شامّهی باطنِ ما باز نشده است، چشم دل ما باز نشده است، چون حضور حضرت حجّت ارواحنا فداه فراتر از حضور فیزیکی است، حضرت حجّت ارواحنا فداه در یک لحظه در تمام اقطار عالم جلوه میکنند و حضور دارند، ممکن است در همین لحظه، همانگونه که در عالم رؤیا ممکن است کسی در مدینه، دیگری در خراسان، دیگری در سامرّا، دیگری در خانهی خود امام زمان ارواحنا فداه را خواب ببیند، هر کسی که حضرت حجّت ارواحنا فداه را در رؤیا ببیند خودِ حضرت را دیده است، این دیدن واقعیّت دارد، اما هزاران نفر در نقاط مختلف عالَم دیدهاند و همه جا هم خودِ حضرت با آنها بوده است و دیده شده است. وجود مقدّس امام زمان ارواحنا فداه همینطور در همه جا حضور دارند.
گاهی من خواستهام یادی از آقای بهجت رضوان الله تعالی علیه و مراتب معنویّت و معرفت و قربِ جوارِ او را به حضرت حق و امام زمان ارواحنا فداه و اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین بیان کنم، که «عِندَ ذِکرِ الأخیارِ تَنزِلُ البَرَکاتُ»، هر کجا که ذکر خوبان میشود برکات الهی در آنجا نازل میشود.
این آیه «وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا»،[۸] زمین به نور رَبّ روشن است نه به نور خورشید، به نور خورشید که نیمکره روشن است، اما به نور رَبّ همهی زمین روشن است، این نور رَبّ امام زمان ارواحنا فداه هستند، احاطه دارند، در جای جای عالم حضور عینی دارند، نه اینکه حضور جسمی داشته باشند، حضور عینی دارند، و از این ظاهرتر دو آیه در سوره مبارکه توبه با یک مضمون تکرار شده است، «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ»،[۹] حبیب من! به این امّت و به این مؤمنین بگو که عمل کنند…
غافل منشین که وقت بازیست…
وقت عمل است، وقت کار است، عمر به سرعت در حالِ گذر است، مسیرِ ما ابدی است، برگشت نداریم، یک روز و دو روز نیست، لذا باید همهی عمرمان را ذخیرهی آخرتمان کنیم، خدای متعال از روی محبّتی که به ما دارد اعلان میکند که به اینجا آمدهاید تا کار کنید، اینجا مزرعه است، نکند زمینی را خالی بگذارید که وقتی مُردید معلوم میشود حاصلی از این مقطع عمر خودتان برداشت نکردهاید و ضایع شده است و رایگان از دست دادهاید و حال باید غصّهی آن را بخورید، تمام لحظات عمر شما ذخیرهسازی برای آخرت و سیر به سوی مقصد اعلی باشد.
کار کنید، بجنبید، مجاهدت کنید، مسابقه بگذارید، مسارعت داشته باشید، به خود بیایید، لحظهای به خواب نروید که دشمن در کمین دارید و آن دشمن شما را غافلگیر میکند و خدای نکرده در همان لحظه شما را ساقط میکند، صعود و سقوط بشر لحظهای و آنی است، حرّ در یک لحظه عروج کرد و زبیر هم در یک لحظه سقوط کرد، ما باید این لحظات خودمان را رصد کنیم، نکند یک لحظهای غافل بشویم و به جهنّم بیفتیم، نکند نسیم امام زمان ارواحنا فداه یک لحظهای بوزد و ما از این نسیم بهره نگیریم و خودمان را به معراج نبریم.
«وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ»، بگو عمل کنید، اگر عمل نکنید ناظر دارید، شما عملهی خدای متعال هستید، روزی خدای متعال را میخورید، از خدای متعال عمر و عزّت گرفتهاید، خدای متعال حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم را برای شما خرج کرده است، خونِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها خرجِ شما شده است، خون حضرت محسن شهید سلام الله علیه خرجِ هدایت شما شده است، حال شما همینطور بیتفاوت؟!
برای انقلاب شما چقدر جوانها… همّتها، باکریها، شهید سلیمانیها خون دادهاند؟ مسئولیت سنگین است… خدای متعال جار میزند که عمل کنید، «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُمْ بِوَاحِدَهٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى»،[۱۰] این قیامِ همیشگی مورد مطالبهی خالقِ شماست، همیشه خودتان را در سنگر ببینید، زندگی این عالَم حضور در جبهه است، لحظهای نیست که دشمن به شما تیراندازی نکند، بر حسب کلام حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در خطبهی قاصعه او کمانِ خود را آماده کرده است، اگر لحظهای از سنگر ولایت حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه خارج شوید قلبِ ایمان شما را هدف گرفته است و روح ایمان را در وجود شما از بین میبرد، و شما را به سمت هلاک ابدی میبرد.
«عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ»،[۱۱] خودتان را مراقبت و مواظبت کنید، سنگر تقوا، سنگر ولایت، سنگر توحید، سنگر ایمان، و سنگر عمل صالح، اینها سنگرهای حفاظ شماست، اگر از این سنگرها بیرون آمدید، عالم تیرباران است، و توپخانهی شیطان به نفس أمّارهی شما تعطیلی و خاموشی ندارد.
بر اساس این آیه خدای متعال در حالِ دیدن است، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هم در حال دیدن است، نه فقط آن زمانی که روح بزرگ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم در جسم ایشان بود، این قرآن کریم میفرماید که حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم تا ابد ناظر هستند، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم منتظر هستند که شما چه میکنید، غیر از اینکه خدای متعال ناظر و شاهد و حاضر است، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم حاضر و شاهد و ناظر است، در محضر حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هستید، حواس خودتان را جمع کنید.
«وَالْمُؤْمِنُونَ»، «وَالْمُؤْمِنُونَ» یعنی دوزاده امام و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها که مصادیق قطعی اینها هستند، علاوه بر حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین که همه را در همه جا میبینند، ملائکه روزهای دوشنبه و پنجشنبه پروندهی ما را به امام زمان ارواحنا فداه عرضه میدارند، امام زمان ارواحنا فداه شب قدر هم پروندهی سال ما را بررسی میکنند، ولی علاوه بر پرونده و بررسی تمام سطوری که ملائکه از اعمال ما نوشتهاند، خودِ امام زمان ارواحنا فداه شاهد هستند و نیازی به دیدن پرونده هم ندارند، هم نیّت ما را میدانند، هم کارِ ما را میدانند، هم امام زمان ارواحنا فداه با اعمال خیر ما شاد میشوند،و با اعمل بدِ ما ناراحت میشوند.
این حضور حضرت حجّت ارواحنا فداه حضورِ برزخیِ فوقِ برزخیِ الهیِ با ولایتِ مطلقهی کلیّهی الهیّه است، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه اسم اعظم هستند و همهی اسماء الهی در وجود حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه است، امام زمان ارواحنا فداه هم امروز وارث حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه هستند و هرچه حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه دارند حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشّریف هم دارند.
اطاعت از اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین اطاعت از خدای متعال است
شب قدر ملائکه به وجود نازنین حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه نازل میشدند و پروندهی همگان را عرضه میکردند، و امام هر زمان در هر زمانی محورِ حضور ملائکه الله در شب قدر است، اینها بر اساس رتبهبندی است که خدای متعال برای نظم امور، مأموریتهای ویژهای به ملائکه و مجاری عالیه داده است، ولی احاطهی اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین یک احاطهی الهی است که هیچ ذرّهای از ذرّات عالَم از چشم اینها دور نیست.
از این جهت خدای متعال ولایت مطلق و حاکمیت مطلق را به اینها داده است و دستور هم داده است: «أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم»،[۱۲] اطاعت از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم استثناء ندارد، اگر حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم بفرمایند که باید خودت را آتش بزنی کسی نباید تردید کند، اگر بفرمایند با پدر یا برادر یا عموی خودت بجنگ، نباید کسی تردید کند، امرِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم امرِ خدای متعال است، همانطور که حضرت اسماعیل علیه السلام به مرتبهای از معرفت رسیده بودند، «یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَى فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ»،[۱۳] پسر معصوم خود را به دستور خدای متعال به مسلخ برد، با دستور خدای متعال کارد به گلوی او گذاشت، این بندگی است، این معرفت است، این توحید است، و اطاعت از پیغمبر خدا مانند اطاعت از خدای متعال استثناء ندارد، «لا طاعه لمخلوق فی معصیه الخالق»، اما معصیتِ خالق در نافرمانیِ ائمه خداست، ما نمیتوانیم در آنجا از خودمان اجتهاد کنیم، باید شیعهی تنوری باشیم، اگر امام فرمودند به داخل تنور برو، اگر کسی تردید کند مشرک است، نمیشود در برابر فرمان امام زمان ارواحنا فداه چون و چرا کرد، امام زمان ارواحنا فداه مظهرِ حکیمِ علی الاطلاق هستند.
حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه باطنِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم
این آیهی کریمهای که در آغاز عرایض خود به محضر شما تلاوت کردم، قبل از آن یک آیه بخوانم و بعد این آیه را بعنوان خاتمهی عرایض خود عرض کنم.
فرمود: «إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ»،[۱۴] امام چند مسئولیت دارد، چند رسالت دارد، یک رسالتِ امام «تعلیم» است، یک رسالتِ امام «تزکیه» است، یک رسالتِ امام «هدایت باطنی همهی موجودات و همهی انسانهایی است که نفوس آنها استعداد دارد»، نماز ما به ظاهر نیست، اگر نماز ما باطن داشته باشد و اخلاص داشته باشد، بعنوانِ نماز، امام زمانِ ماست، او نماز ما را آبیاری میکند و به ثمر میرساند و ذخیرهی قیامتِ ما میکند، «وَبِمُوالاتِکُمْ تُقْبَلُ الطّاعَهُ الْمُفْتَرَضَهُ، وَلَکُمُ الْمَوَدَّهُ الْواجِبَهُ»،[۱۵] روزهی ما ظاهرِ گرسنگی دارد، ولی باطنِ روزه یک حقیقتی است که اگر روزهی مقبول باشد امام زمان ارواحنا فداه تحویل میگیرند، کسریهای آن را جبران میکنند و یک عملِ کاملی را از ما به محضر خدای متعال تقدیم میدارند، و این روزه برای ما نزد خدای متعال میماند.
این هدایتِ باطنی است، نماز ما، روزهی ما، جبهه رفتنِ ما با ولیّ مطلقِ عالم است، لذا قرآن کریم به حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمود: ای پیغمبر! تو بیدارگر هستی، تو هشداردهنده هستی، ولی دلبری و هدایت باطنی، برای هر قومی یک هدایتگر است، و آن صاحبِ ولایتِ باطنی است.
یکی از اصحاب نقل میکند که وقتی این آیه نازل شد وجود مقدّس حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم طهور خواستند، آب آوردند و حضرت وضو گرفتند، بعد حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه را صدا زدند… حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم بدون وضو دست به حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه نزدند! وقتی حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه حاضر شدند حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: «إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ»، دست به سینهی خودشان گذاشتند، فرمودند من منذر و هشداردهنده و بیدارگر هستم، سپس دست خود را به سینهی حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه گذاشتند و فرمودند: «وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ»، این از نظر ظاهری اینطور است که قداستِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه عینِ قرآن کریم است، همانطور که بدون وضو نمیشود به قرآن کریم دست بزند و اگر کسی این کار را کند مرتکب حرام شده است، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم خواستند به عالم اعلان بفرمایند که حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه قرآن ناطق هستند، بدنِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه مانند ورقهای قرآن کریم است، خودِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم بیوضو دست به حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه نمیزنند!
این آیه نشان میدهد که حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه باطنِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم هستند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه حقیقتِ قرآن کریم هستند، و حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه حقیقتِ ولایتِ الهی است که بر همهی عوالم جاری و ساری است.
ولایتِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در نصّ صریح قرآن کریم
حال این آیهی کریمه که از آیات روشنِ صریحِ نصّ در ولایت حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه بعد از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم دارد و هیچ کسی بجز مکابره به لجاجت نمیتواند در مقابلِ این آیه بایستد، قرآن کریم کلمهی «إنَّمَا» را دارد: «إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ».
در این آیه یک دنیا مطلب لطیف وجود دارد، راز و رمز در این آیه وجود دارد، ولی هم «إنَّمَا» در آیهی ولایت و هم «إنَّمَا» در آیهی تطهیر، یک انحصار و ویژگی خاصّی را مختصّ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه معرّفی کرده است که کسی بجز حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه اینطور نیست، چون کلمهی «إنَّمَا» یعنی «فقط»!
«إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ» ، ولایت حقیقی شما برای خدای متعال است، ولایتِ خدای متعال اعتباری نیست، ولایتِ خدای متعال تکوینی است، تشریع خدای متعال هم، قانونگذاری خدای متعال هم تابعِ تکوینِ خدای متعال است، خدای متعال ولایت مطلقه دارد، دست خدای متعال هم در ایجاد باز است و هم در اعلانِ قانون و فرمول زندگی شما، خدای متعال خالق است، او میداند چه خلق کرده است و بر اساس واقعیت شما به شما دستورالعمل میدهد.
کارخانهای که ماشین ساخته است، دفترچهی راهنمای ماشین را میدهد، خدای متعال این کارخانهی وجود شما را ساخته است و دفترچهی راهنما هم همین قرآن کریم است، همین حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه است، اینها نمایندگیهای مجاز هستند، و شما باید مصالح و مفاسد خودتان را از اینجا بگیرید، خرابیهای شما را باید حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه اصلاح کند، باید «یا علی» بگویید و دل را وصل کنید.
«إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ» ، ولیّ شما فقط الله است، و آن کسی که خلیفه و نمایندهی خداست، و او هم انحصاراً در پرتوی ولایت خدای متعال است، خدای متعال به او ولایت داده است حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم است، بعد از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم «وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ».
برای حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در این آیه سه ویژگی آمده است که این توجیهِ ولایت مطلقهی حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه در بُعدِ تکوین و تشریع است.
«وَالَّذِینَ آمَنُوا»، یکی اینکه حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه محضِ ایمان هستند، نه تنها خودِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه ایمان هستند، بلکه هر کسی که حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه را دوست داشته باشد، محبّتِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه رازِ مؤمن بودنِ مؤمن است، «حُبُّ عَلِیٍّ إِیمَانٌ»،[۱۶] هر کسی که عاشقِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه است یقیناً گوهر و اکثیرِ ایمان در وجودِ او هست، ولی هر کسی که بغضِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه را دارد یقیناً کافر است، یقیناً منافق است، «وَ بُغْضُهُ کُفْرٌ».
اولین ویژگی حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه «ایمان» است، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه کانون است، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه دریای ایمان است و هر کسی که میخواهد در خط حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه به شیعیان حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه حکمرانی داشته باشد باید قطرهای از این چشمه نصیبِ او شده باشد و ایمانِ او ایمانِ واقعی باشد.
دوم: «یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ»، نه اینکه نماز میخواند، بلکه نماز را اقامه میکند، ستون را نمیخوانند، ستون را برپا میدارند تا سقف را نگه دارد. نماز ستون دین است، اما شالودهی ستون دین حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه است، اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین هستند، خودِ نماز یک پایه میخواهد و این ستون باید بر پایهای نصب شده باشد که ستون نیفتد، نماز را برپا میدارند، آن دست پاکی که میتواند نماز را بعنوان عمود خیمهی دین برپا دارد، آن حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه است.
«وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ»، کسی ادّعا کند که دلِ او با خدای متعال مرتبط است و ایمان به خدای متعال دارد ولی به مردم خیانت کند، نسبت به سرنوشت مردم بیتفاوت باشد، خودِ او گرسنه نباشد و همسایهی او گرسنه بخوابد، این شخص بوی ایمان نبرده است، ایمانِ به خدای متعال ارتباط ناگسستنی با رسیدن به فقرا و رفع مشکلات مردم دارد.
«یُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ»، در قرآن کریم همه جا نماز و زکات در کنار یکدیگر آمده است، هر کجا که صحبت از نماز بوده است صحبت از عائلهی خدای متعال هم بوده است، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه کسی هستند که مردم را از یاد نمیبرند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه کسی هستند که شبها بخاطرِ مردم نمیتوانند بخوابند، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه کسی هستند که نقاب به صورت میکشند و در تاریکی شب به خرابهها و بیخانمانها سر میزنند.
روضه و توسّل به حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه
گویا در چنین شبی یا فردا شبی بود که امام حسن مجتبی صلوات الله علیه از دفنِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه فارغ شدند و با حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه و آن جمع هفت نفره میآمدند، صدای حزینی را از یک خرابهای شنیدند، رفتند تا ببینند چه خبر است، وقتی وارد خرابه شدند امام حسن مجتبی صلوات الله علیه دیدند گویا یک آدم مریضحالی افتاده است، رفتند و او را نوازش کردند و سرِ او را به دامان گرفتند، فرمودند: چه شده است و چرا ناله داری؟ عرض کرد: من غریب هستم، ولی هر شب آقایی میآمد و برای من غذا میآورد و با من انس میگرفت، ولی دو شب است که او هم من را فراموش کرده است.
امام حسن مجتبی صلوات الله علیه فرمودند: او چه ویژگیهایی داشت؟ عرض کرد: او در تاریخی خود را به من نشان نمیداد که من به شما بگویم، ولی ویژگیهایی که میشود بیان کرد را بیان کرد، امام حسن مجتبی صلوات الله علیه گریه کردند و فرمودند: دیگر منتظرِ آن مرد نباش، او پدرِ من حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه بوده است…
امروز جای شما خالی بود، کوفه غوغا بود، محشر بود، برای ویزیت این مجروحی که فرقِ مقدّس او شکافته شده بود پزشک آورده بودند، پزشک آمد، بانوان پشت در منتظر هستند تا ببینند چه میگوید، گفت یک ریهی گوسفند بیاورید، این ریه را وسط شکاف سر گذاشت، وقتی بالا کشید دید اجزای مغز حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه همراه با آن بالا آمد…
به امام حسن مجتبی صلوات الله علیه عرض کرد که به حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه عرض کنید اگر وصیتی دارند انجام بدهند که دیگر کار تمام است، اما چون مسموم شده است و این شمشیر زهرآلود بوده است، این سم با خونِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه همهی بدن را مسموم کرده است، شیر برای او خوب است…
این خبر شایع شد، خیل بچه یتیمها قدحِ شیر را آورده بودند و دورِ خانهی حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه گریه میکردند…
لا یوم کیومک یا اباعبدالله…
اینجا برای حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه شیر آوردند، ولی در کربلا جرعهی آبی نه به خودِ حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه و نه به فرزندان ایشان و نه به شیرخوارِ ایشان…
لا حول و لا قوّه الا بالله العلی العظیم
الا لعنت الله علی القوم الظّالمین
دعا
خدایا! تو را به ولای حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه قسم میدهیم فرج امام زمان ارواحنا فداه را برسان.
خدایا! قلب مبارک حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه را از ما راضی بفرما.
خدایا! به ما معرفت کامل عنایت بفرما.
خدایا! توفیق ایمان و عمل صالح را روزافزون بفرما.
خدایا! نسل جوان ما را از فتنهی آخرالزمان محافظت بفرما.
خدایا! عموم مریضها، مریضهای مورد نظر و این عالم جلیل القدر را شفاء عنایب بفرما.
خدایا! تو را به محمد و آل محمد علیهم السلام قسم میدهیم سکّاندار کشتی انقلاب، رهبر بزرگوارمان را مؤیّد و منصور و مستدام بدار.
خدایا! حوائجِ همه و این جمع را برآورده بفرما.
خدایا! روح بلند حضرت امام، شهدا و ذوی الحقوق ما را بر سر سفرهی حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه پذیرایی و از ما راضی بدار.
غفرالله لنا و لکم
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
[1] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸
[۲] سوره مبارکه مائده، آیه ۵۵
[۳] الاحتجاج ، جلد ۱ ، صفحه ۲۶۱ (وَ جَاءَ فِی اَلْآثَارِ : أَنَّ أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ کَانَ یَخْطُبُ فَقَالَ فِی خُطْبَتِهِ سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی فَوَ اَللَّهِ لاَ تَسْأَلُونِی عَنْ فِتْنَهٍ تَضِلُّ مِائَهً وَ تَهْدِی مِائَهً إِلاَّ أَنْبَأْتُکُمْ بِنَاعِقِهَا وَ سَائِقِهَا إِلَى یَوْمِ اَلْقِیَامَهِ فَقَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ یَا أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ أَخْبِرْنِی کَمْ فِی رَأْسِی وَ لِحْیَتِی مِنْ طَاقَهِ شَعْرٍ؟ فَقَالَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ اَللَّهِ لَقَدْ حَدَّثَنِی خَلِیلِی رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِمَا سَأَلْتَ عَنْهُ وَ أَنَّ عَلَى کُلِّ طَاقَهِ شَعْرٍ فِی رَأْسِکَ مَلَکاً یَلْعَنُکَ وَ عَلَى کُلِّ طَاقَهِ شَعْرٍ فِی لِحْیَتِکَ شَیْطَاناً یَسْتَفِزُّکَ وَ إِنَّ فِی بَیْتِکَ لَسَخْلاً یَقْتُلُ اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ ذَلِکَ مِصْدَاقُ مَا أَخْبَرْتُکَ بِهِ وَ لَوْ لاَ أَنَّ اَلَّذِی سَأَلْتَ یَعْسِرُ بُرْهَانُهُ لَأَخْبَرْتُکَ بِهِ وَ لَکِنْ آیَهُ ذَلِکَ مَا نَبَّأْتُکَ مِنْ لَعْنِکَ وَ سَخْلِکَ اَلْمَلْعُونِ وَ کَانَ اِبْنُهُ فِی ذَلِکَ اَلْوَقْتِ صَبِیّاً صَغِیراً یَحْبُو فَلَمَّا کَانَ مِنْ أَمْرِ اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مَا کَانَ تَوَلَّى قَتْلَهُ وَ کَانَ اَلْأَمْرُ کَمَا قَالَ أَمِیرُ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ .)
[۴] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام ، جلد ۳۵ ، صفحه ۳۹۱ (فر، [تفسیر فرات بن إبراهیم ] ، اَلْحُسَیْنُ بْنُ سَعِیدٍ مُعَنْعَناً عَنْ زَاذَانَ قَالَ: سَمِعْتُ أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ قَالَ لَوْ ثُنِیَتْ لِیَ اَلْوِسَادَهُ فَجَلَسْتُ عَلَیْهَا لَحَکَمْتُ بَیْنَ أَهْلِ اَلتَّوْرَاهِ بِتَوْرَاتِهِمْ وَ بَیْنَ أَهْلِ اَلْإِنْجِیلِ بِإِنْجِیلِهِمْ وَ بَیْنَ أَهْلِ اَلزَّبُورِ بِزَبُورِهِمْ وَ بَیْنَ أَهْلِ اَلْقُرْآنِ بِقُرْآنِهِمْ بِقَضَاءٍ یَصْعَدُ إِلَى اَللَّهِ وَ اَللَّهِ مَا نَزَلَتْ آیَهٌ فِی لَیْلٍ أَوْ نَهَارٍ وَ لاَ سَهْلٍ وَ لاَ جَبَلٍ وَ لاَ بَرٍّ وَ لاَ بَحْرٍ إِلاَّ وَ قَدْ عَرَفْتُ أَیَّ سَاعَهٍ نَزَلَتْ وَ فِیمَنْ نَزَلَتْ وَ مَا مِنْ قُرَیْشٍ رَجُلٌ جَرَى عَلَیْهِ اَلْمَوَاسِی إِلاَّ وَ قَدْ نَزَلَتْ فِیهِ آیَهٌ مِنْ کِتَابِ اَللَّهِ تَسُوقُهُ إِلَى اَلْجَنَّهِ أَوْ تَقُودُهُ إِلَى اَلنَّارِ قَالَ فَقَالَ قَائِلٌ فَمَا نَزَلَتْ فِیکَ یَا أَمِیرَ اَلْمُؤْمِنِینَ قَالَ: أَ فَمَنْ کٰانَ عَلىٰ بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّهِ وَ یَتْلُوهُ شٰاهِدٌ مِنْهُ – فَمُحَمَّدٌ عَلَى بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّهِ وَ أَنَا اَلشَّاهِدُ مِنْهُ أَتْلُو آثَارَهُ .)
[۵] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام ، جلد ۴۰ ، صفحه ۶۹ (ما، [الأمالی للشیخ الطوسی ] ، جَمَاعَهٌ عَنْ أَبِی اَلْمُفَضَّلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْجُنْدِیِّ مِنْ أَصْلِ کِتَابِهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَنْصُورٍ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ عَنْبَسَهَ عَنْ شَرِیکِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ عَنْ أَبِی إِسْحَاقَ عَنْ عَمْرِو بْنِ مَیْمُونٍ اَلْأَوْدِیِّ : أَنَّهُ ذُکِرَ عِنْدَهُ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَقَالَ إِنَّ قَوْماً یَنَالُونَ مِنْهُ أُولَئِکَ هُمْ وَقُودُ اَلنَّارِ وَ لَقَدْ سَمِعْتُ عِدَّهً مِنْ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مِنْهُمْ حُذَیْفَهُ بْنُ اَلْیَمَانِ وَ کَعْبُ بْنُ عُجْرَهَ یَقُولُ کُلُّ رَجُلٍ مِنْهُمْ لَقَدْ أُعْطِیَ عَلِیٌّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مَا لَمْ یُعْطَهُ بَشَرٌ هُوَ زَوْجُ فَاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِسَاءِ اَلْأَوَّلِینَ وَ اَلْآخِرِینَ فَمَنْ رَأَى مِثْلَهَا أَوْ سَمِعَ أَنَّهُ تَزَوَّجَ بِمِثْلِهَا أَحَدٌ فِی اَلْأَوَّلِینَ وَ اَلْآخِرِینَ وَ هُوَ أَبُو اَلْحَسَنِ وَ اَلْحُسَیْنِ سَیِّدَیْ شَبَابِ أَهْلِ اَلْجَنَّهِ مِنَ اَلْأَوَّلِینَ وَ اَلْآخِرِینَ فَمَنْ لَهُ أَیُّهَا اَلنَّاسُ مِثْلُهُمَا وَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حَمْوُهُ وَ هُوَ وَصِیُّ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِی أَهْلِهِ وَ أَزْوَاجِهِ وَ سُدَّتِ اَلْأَبْوَابُ اَلَّتِی فِی اَلْمَسْجِدِ کُلُّهُا غَیْرَ بَابِهِ وَ هُوَ صَاحِبُ بَابِ خَیْبَرَ وَ هُوَ صَاحِبُ اَلرَّایَهِ یَوْمَ خَیْبَرَ وَ تَفَلَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَوْمَئِذٍ فِی عَیْنَیْهِ وَ هُوَ أَرْمَدُ فَمَا اِشْتَکَاهُمَا مِنْ بَعْدُ وَ لاَ وَجَدَ حَرّاً وَ لاَ بَرْداً وَ لاَ قَرّاً بَعْدَ یَوْمِهِ ذَلِکَ وَ هُوَ صَاحِبُ یَوْمِ غَدِیرِ خُمٍّ إِذْ نَوَّهَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِاسْمِهِ وَ أَلْزَمَ أُمَّتَهُ وَلاَیَتَهُ وَ عَرَّفَهُمْ بِخَطَرِهِ وَ بَیَّنَ لَهُمْ مَکَانَهُ فَقَالَ أَیُّهَا اَلنَّاسُ مَنْ أَوْلَى بِکُمْ مِنْکُمْ بِأَنْفُسِکُمْ قَالُوا اَللَّهُ وَ رَسُولُهُ قَالَ فَمَنْ کُنْتُ مَوْلاَهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلاَهُ وَ هُوَ صَاحِبُ اَلْعَبَاءِ وَ مَنْ أَذْهَبَ اَللَّهُ عَنْهُ اَلرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُ تَطْهِیراً: وَ هُوَ صَاحِبُ اَلطَّائِرِ حِینَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اَللَّهُمَّ اِئْتِنِی بِأَحَبِّ خَلْقِکَ إِلَیْکَ وَ إِلَیَّ فَجَاءَ عَلِیٌّ فَأَکَلَ مَعَهُ وَ هُوَ صَاحِبُ سُورَهِ بَرَاءَهَ حِینَ نَزَلَ بِهَا جَبْرَئِیلُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ عَلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ قَدْ سَارَ أَبُو بَکْرٍ بِالسُّورَهِ فَقَالَ لَهُ یَا مُحَمَّدُ إِنَّهُ لاَ یَبْلُغُهَا إِلاَّ أَنْتَ أَوْ عَلِیٌّ إِنَّهُ مِنْکَ وَ أَنْتَ مِنْهُ فَکَانَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مِنْهُ فِی حَیَاتِهِ وَ بَعْدَ وَفَاتِهِ وَ هُوَ عَیْبَهُ عِلْمِ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ مَنْ قَالَ لَهُ اَلنَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَنَا مَدِینَهُ اَلْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا وَ مَنْ أَرَادَ اَلْعِلْمَ فَلْیَأْتِ اَلْمَدِینَهَ مِنَ اَلْبَابِ کَمَا أَمَرَ اَللَّهُ فَقَالَ: وَ أْتُوا اَلْبُیُوتَ مِنْ أَبْوٰابِهٰا وَ هُوَ مُفَرِّجُ اَلْکَرْبِ عَنْ رَسُولِ اَللَّهِ فِی اَلْحُرُوبِ وَ هُوَ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ صَدَّقَهُ وَ اِتَّبَعَهُ وَ هُوَ أَوَّلُ مَنْ صَلَّى فَمَنْ أَعْظَمُ فِرْیَهً عَلَى اَللَّهِ وَ عَلَى رَسُولِهِ مِمَّنْ قَاسَ بِهِ أَحَداً أَوْ شَبَّهَ بِهِ بَشَراً .)
[۶] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام ، جلد ۳۸ ، صفحه ۳۲۰ (نهج، ، [نهج البلاغه] : أَنَا وَضَعْتُ بِکَلاَکِلِ اَلْعَرَبِ وَ کَسَرْتُ نَوَاجِمَ قُرُونِ رَبِیعَهَ وَ مُضَرَ وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعِی مِنْ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِالْقَرَابَهِ اَلْقَرِیبَهِ وَ اَلْمَنْزِلَهِ اَلْخَصِیصَهِ وَضَعَنِی فِی حَجْرِهِ وَ أَنَا وَلِیدٌ یَضُمُّنِی إِلَى صَدْرِهِ وَ یَکْنُفُنِی فِی فِرَاشِهِ وَ یُمِسُّنِی جَسَدَهُ وَ یُشِمُّنِی عَرْفَهُ وَ کَانَ یَمْضَغُ اَلشَّیْءَ ثُمَّ یُلْقِمُنِیهِ وَ مَا وَجَدَ لِی کَذْبَهً فِی قَوْلٍ وَ لاَ خَطْلَهً فِی فِعْلٍ وَ لَقَدْ قَرَنَ اَللَّهُ بِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مِنْ لَدُنْ کَانَ فَطِیماً أَعْظَمَ مَلَکٍ مِنْ مَلاَئِکَتِهِ یَسْلُکُ بِهِ طَرِیقَ اَلْمَکَارِمِ وَ مَحَاسِنَ أَخْلاَقِ اَلْعَالَمِ لَیْلَهُ وَ نَهَارَهُ وَ لَقَدْ کُنْتُ أَتَّبِعُهُ اِتِّبَاعَ اَلْفَصِیلِ أَثَرَ أُمِّهِ یَرْفَعُ لِی فِی کُلِّ یَوْمٍ عَلَماً مِنْ أَخْلاَقِهِ وَ یَأْمُرُنِی بِالاِقْتِدَاءِ بِهِ وَ لَقَدْ کَانَ یُجَاوِرُ فِی کُلِّ سَنَهٍ بِحِرَاءَ فَأَرَاهُ وَ لاَ یَرَاهُ غَیْرِی وَ لَمْ یَجْمَعْ بَیْتٌ وَاحِدٌ یَوْمَئِذٍ فِی اَلْإِسْلاَمِ غَیْرَ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ خَدِیجَهَ وَ أَنَا ثَالِثُهُمَا أَرَى نُورَیِ اَلْوَحْیِ وَ اَلرِّسَالَهِ وَ أَشَمُّ رِیحَ اَلنُّبُوَّهِ وَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَنَّهَ اَلشَّیْطَانِ حِینَ نَزَلَ اَلْوَحْیُ عَلَیْهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اَللَّهِ مَا هَذِهِ اَلرَّنَّهُ فَقَالَ هَذَا اَلشَّیْطَانُ قَدْ أَیِسَ مِنْ عِبَادَتِهِ إِنَّکَ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ وَ تَرَى مَا أَرَى إِلاَّ أَنَّکَ لَسْتَ بِنَبِیٍّ وَ لَکِنَّکَ وَزِیرٌ وَ إِنَّکَ لَعَلَى خَیْرٍ وَ لَقَدْ کُنْتُ مَعَهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لَمَّا أَتَاهُ اَلْمَلَأُ مِنْ قُرَیْشٍ فَقَالُوا لَهُ یَا مُحَمَّدُ إِنَّکَ قَدِ اِدَّعَیْتَ عَظِیماً لَمْ یَدَّعِهِ آبَاؤُکَ وَ لاَ أَحَدٌ مِنْ بَیْتِکَ وَ نَحْنُ نَسْأَلُکَ أَمْراً إِنْ أَجَبْتَنَا إِلَیْهِ وَ أَرَیْتَنَاهُ عَلِمْنَا أَنَّکَ نَبِیٌّ وَ رَسُولٌ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ عَلِمْنَا أَنَّکَ سَاحِرٌ کَذَّابٌ فَقَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لَهُمْ وَ مَا تَسْأَلُونَ قَالُوا تَدْعُو لَنَا هَذِهِ اَلشَّجَرَهَ حَتَّى تَنْقَلِعَ بِعُرُوقِهَا وَ تَقِفَ بَیْنَ یَدَیْکَ فَقَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ إِنَّ اَللّٰهَ عَلىٰ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ إِنْ فَعَلَ اَللَّهُ ذَلِکَ لَکُمْ أَ تُؤْمِنُونَ وَ تَشْهَدُونَ بِالْحَقِّ قَالُوا نَعَمْ قَالَ فَإِنِّی سَأُرِیکُمْ مَا تَطْلُبُونَ وَ إِنِّی لَأَعْلَمُ أَنَّکُمْ لاَ تَفِیئُونَ إِلَى خَیْرٍ وَ أَنَّ فِیکُمْ مَنْ یُطْرَحُ فِی اَلْقَلِیبِ وَ مَنْ یُحَزِّبُ اَلْأَحْزَابَ ثُمَّ قَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: یَا أَیَّتُهَا اَلشَّجَرَهُ إِنْ کُنْتِ تُؤْمِنِینَ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ وَ تَعْلَمِینَ أَنِّی رَسُولُ اَللَّهِ فَانْقَلِعِی بِعُرُوقِکِ حَتَّى تَقِفِی بَیْنَ یَدَیَّ بِإِذْنِ اَللَّهِ فَوَ اَلَّذِی بَعَثَهُ بِالْحَقِّ لاَنْقَلَعَتْ بِعُرُوقِهَا وَ جَاءَتْ وَ لَهَا دَوِیٌّ شَدِیدٌ وَ قَصْفٌ کَقَصْفِ أَجْنِحَهِ اَلطَّیْرِ حَتَّى وَقَفَتْ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اَللَّهِ مُرَفْرِفَهً وَ أَلْقَتْ بِغُصْنِهَا اَلْأَعْلَى عَلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ بِبَعْضِ أَغْصَانِهَا عَلَى مَنْکِبِی وَ کُنْتُ عَنْ یَمِینِهِ فَلَمَّا نَظَرَ اَلْقَوْمُ إِلَى ذَلِکَ قَالُوا عُلُوّاً وَ اِسْتِکْبَاراً فَمُرْهَا فَلْیَأْتِکَ نِصْفُهَا وَ یَبْقَى نِصْفُهَا فَأَمَرَهَا بِذَلِکَ فَأَقْبَلَ إِلَیْهِ نِصْفُهَا کَأَعْجَبِ إِقْبَالٍ وَ أَشَدِّهِ دَوِیّاً فَکَادَتْ تَلْتَفُّ بِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَقَالُوا کُفْراً وَ عُتُوّاً فَمُرْ هَذَا اَلنِّصْفَ فَلْیَرْجِعْ إِلَى نِصْفِهِ کَمَا کَانَ فَأَمَرَهُ فَرَجَعَ فَقُلْتُ أَنَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ إِنِّی أَوَّلُ مُؤْمِنٍ بِکَ یَا رَسُولَ اَللَّهِ وَ أَوَّلُ مَنْ أَقَرَّ بِأَنَّ اَلشَّجَرَهَ فَعَلَتْ مَا فَعَلَتْ بِأَمْرِ اَللَّهِ تَعَالَى تَصْدِیقاً لِنُبُوَّتِکَ وَ إِجْلاَلاً لِکَلِمَتِکَ فَقَالَ اَلْقَوْمُ کُلُّهُمْ بَلْ سٰاحِرٌ کَذّٰابٌ عَجِیبُ اَلسِّحْرِ خَفِیفٌ فِیهِ وَ هَلْ یُصَدِّقُکَ فِی أَمْرِکَ إِلاَّ مِثْلُ هَذَا یَعْنُونَنِی وَ إِنِّی لَمِنْ قَوْمٍ لاَ تَأْخُذُهُمْ فِی اَللَّهِ لَوْمَهُ لاَئِمٍ سِیمَاهُمْ سِیمَاءُ اَلصِّدِّیقِینَ وَ کَلاَمُهُمْ کَلاَمُ اَلْأَبْرَارِ عُمَّارُ اَللَّیْلِ وَ مَنَارُ اَلنَّهَارِ مُتَمَسِّکُونَ بِحَبْلِ اَلْقُرْآنِ یُحْیُونَ سُنَنَ اَللَّهِ وَ سُنَنَ رَسُولِهِ لاَ یَسْتَکْبِرُونَ وَ لاَ یَعْلُونَ وَ لاَ یَغُلُّونَ وَ لاَ یُفْسِدُونَ قُلُوبُهُمْ فِی اَلْجِنَانِ وَ أَجْسَادُهُمْ فِی اَلْعَمَلِ .)
[۷] إقبال الأعمال ، جلد ۱ ، صفحه ۲۹۵ (فَقَالَ وَ اَلْمَلَأُ أَمَامَهُ مَنْ کُنْتُ مَوْلاَهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاَهُ اَللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ اُنْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اُخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ وَ قَالَ مَنْ کُنْتُ أَنَا نَبِیَّهُ [کُنْتُ نَبِیَّهُ] فَعَلِیٌّ أَمِیرُهُ وَ قَالَ أَنَا وَ عَلِیٌّ مِنْ شَجَرَهٍ وَاحِدَهٍ وَ سَائِرُ اَلنَّاسِ مِنْ شَجَرِ شَتَّى وَ أَحَلَّهُ مَحَلَّ هَارُونَ مِنْ مُوسَى فَقَالَ أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَهِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلاَّ أَنَّهُ لاَ نَبِیَّ بَعْدِی وَ زَوَّجَهُ اِبْنَتَهُ سَیِّدَهَ نِسَاءِ اَلْعَالَمِینَ وَ أَحَلَّ لَهُ مِنْ مَسْجِدِهِ مَا حَلَّ لَهُ وَ سَدَّ اَلْأَبْوَابَ إِلاَّ بَابَهُ ثُمَّ أَوْدَعَهُ عِلْمَهُ وَ حِکْمَتَهُ فَقَالَ أَنَا مَدِینَهُ اَلْعِلْمِ وَ عَلِیٌّ بَابُهَا فَمَنْ أَرَادَ اَلْحِکْمَهَ [اَلْمَدِینَهَ] فَلْیَأْتِهَا مِنْ بَابِهَا ثُمَّ قَالَ لَهُ أَنْتَ أَخِی وَ وَصِیِّی وَ وَارِثِی لَحْمُکَ مِنْ لَحْمِی وَ دَمُکَ مِنْ دَمِی وَ سِلْمُکَ سِلْمِی وَ حَرْبُکَ حَرْبِی وَ اَلْإِیمَانُ مُخَالِطٌ لَحْمَکَ وَ دَمَکَ کَمَا خَالَطَ لَحْمِی وَ دَمِی وَ أَنْتَ غَداً عَلَى اَلْحَوْضِ خَلِیفَتِی وَ أَنْتَ تَقْضِی دَیْنِی وَ تُنْجِزُ عِدَاتِی وَ شِیعَتُکَ عَلَى مَنَابِرَ مِنْ نُورٍ مُبْیَضَّهً وُجُوهُهُمْ حَوْلِی فِی اَلْجَنَّهِ وَ هُمْ جِیرَانِی وَ لَوْ لاَ أَنْتَ یَا عَلِیُّ لَمْ یُعْرَفِ اَلْمُؤْمِنُونَ بَعْدِی وَ کَانَ بَعْدَهُ هُدًى مِنَ اَلضَّلاَلِ وَ نُوراً مِنَ اَلْعَمَى وَ حَبْلَ اَللَّهِ اَلْمَتِینِ وَ صِرَاطَهُ اَلْمُسْتَقِیمَ لاَ یُسْبَقُ بِقَرَابَهٍ فِی رَحِمٍ وَ لاَ بِسَابِقَهٍ فِی دِینٍ وَ لاَ یُلْحَقُ فِی مَنْقَبَهٍ مِنْ مَنَاقِبِهِ یَحْذُو حَذْوَ اَلرَّسُولِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِمَا وَ آلِهِمَا [صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ] وَ یُقَاتِلُ عَلَى اَلتَّأْوِیلِ وَ لاَ تَأْخُذُهُ فِی اَللَّهِ لَوْمَهُ لاَئِمٍ قَدْ وَتَرَ فِیهِ صَنَادِیدَ اَلْعَرَبِ وَ قَتَلَ أَبْطَالَهُمْ وَ نَاوَشَ [نَاهَشَ] ذُؤْبَانَهُمْ فَأَوْدَعَ [وَ أَوْدَعَ] قُلُوبَهُمْ أَحْقَاداً بَدْرِیَّهً وَ خَیْبَرِیَّهً وَ حُنَیْنِیَّهً وَ غَیْرَهُنَّ فَأَضَبَّتْ [فأصبت] عَلَى عَدَاوَتِهِ وَ أَکَبَّتْ عَلَى مُبَارَزَتِهِ [مُنَابَذَتِهِ] حَتَّى قَتَلَ اَلنَّاکِثِینَ وَ اَلْقَاسِطِینَ وَ اَلْمَارِقِینَ وَ لَمَّا قَضَى نَحْبَهُ وَ قَتَلَهُ أَشْقَى اَلْأَشْقِیَاءِ مِنَ اَلْأَوَّلِینَ وَ [إِلَى] اَلْآخِرِینَ یَتْبَعُ أَشْقَى اَلْأَوَّلِینَ لَمْ یُمْتَثَلْ أَمْرُ اَلرَّسُولِ [رَسُولِ اَللَّهِ] صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِی اَلْهَادِینَ بَعْدَ اَلْهَادِینَ وَ اَلْأُمَّهُ مُصِرَّهٌ عَلَى مَقْتِهِ مُجْتَمِعَهٌ عَلَى قَطِیعَهِ رَحِمِهِ وَ إِقْصَاءِ وُلْدِهِ إِلاَّ اَلْقَلِیلَ مِمَّنْ وَفَى لِرِعَایَهِ اَلْحَقِّ فِیهِمْ فَقُتِلَ مَنْ قُتِلَ وَ سُبِیَ مَنْ سُبِیَ وَ أُقْصِیَ مَنْ أُقْصِیَ وَ جَرَى اَلْقَضَاءُ لَهُمْ بِمَا یُرْجَى لَهُ حُسْنُ اَلْمَثُوبَهِ [وَ] إِذْ کَانَتِ اَلْأَرْضُ لِلّٰهِ یُورِثُهٰا مَنْ یَشٰاءُ مِنْ عِبٰادِهِ وَ اَلْعٰاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ)
[۸] سوره مبارکه زمر، آیه ۶۹ (وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْکِتَابُ وَجِیءَ بِالنَّبِیِّینَ وَالشُّهَدَاءِ وَقُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ)
[۹] سوره مبارکه توبه، آیه ۱۰۵ (وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَهِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ)
[۱۰] سوره مبارکه سبأ، آیه ۴۶ (قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُمْ بِوَاحِدَهٍ ۖ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَىٰ وَفُرَادَىٰ ثُمَّ تَتَفَکَّرُوا ۚ مَا بِصَاحِبِکُمْ مِنْ جِنَّهٍ ۚ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِیرٌ لَکُمْ بَیْنَ یَدَیْ عَذَابٍ شَدِیدٍ)
[۱۱] سوره مبارکه مائده، آیه ۱۰۵ (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ ۖ لَا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ ۚ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ)
[۱۲] سوره مبارکه نساء، آیه ۵۹ (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ ۖ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا)
[۱۳] سوره مبارکه صافات، آیه ۱۰۲ (فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قَالَ یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَىٰ فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرَىٰ ۚ قَالَ یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ۖ سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ)
[۱۴] سوره مبارکه رعد، آیه ۷ (وَیَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَهٌ مِنْ رَبِّهِ ۗ إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ ۖ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ)
[۱۵] زیارت جامعه کبیره
[۱۶] جامع الأخبار ، جلد ۱ ، صفحه ۱۲ (رُوِیَ بِإِسْنَادٍ صَحِیحٍ إِلَى جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اَللَّهِ اَلْأَنْصَارِیِّ أَنَّهُ قَالَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَقُولُ: إِنَّ فِی عَلِیٍّ خِصَالاً لَوْ کَانَتْ وَاحِدَهٌ مِنْهَا فِی جَمِیعِ اَلنَّاسِ لاَکْتَفَوْا بِهَا فَضْلاً قَوْلُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مَنْ کُنْتُ مَوْلاَهُ فَعَلِیٌّ مَوْلاَهُ وَ قَوْلُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَلِیٌّ مِنِّی کَهَارُونَ مِنْ مُوسَى وَ قَوْلُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَلِیٌّ مِنِّی وَ أَنَا مِنْهُ وَ قَوْلُهُ عَلِیٌّ مِنِّی کَنَفْسِی طَاعَتُهُ طَاعَتِی وَ مَعْصِیَتُهُ مَعْصِیَتِی وَ قَوْلُهُ حَرْبُ عَلِیٍّ حَرْبُ اَللَّهِ وَ سِلْمُ عَلِیٍّ سِلْمُ اَللَّهِ وَ قَوْلُهُ وَلِیُّ عَلِیٍّ وَلِیُّ اَللَّهِ وَ عَدُوُّ عَلِیٍّ عَدُوُّ اَللَّهِ وَ قَوْلُهُ عَلِیٌّ حُجَّهُ اَللَّهِ وَ خَلِیفَتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ قَوْلُهُ حُبُّ عَلِیٍّ إِیمَانٌ وَ بُغْضُهُ کُفْرٌ وَ قَوْلُهُ حِزْبُ عَلِیٍّ حِزْبُ اَللَّهِ وَ حِزْبُ أَعْدَائِهِ حِزْبُ اَلشَّیْطَانِ وَ قَوْلُهُ عَلِیٌّ مَعَ اَلْحَقِّ وَ اَلْحَقُّ مَعَهُ لاَ یَفْتَرِقَانِ حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ اَلْحَوْضَ وَ قَوْلُهُ عَلِیٌّ قَسِیمُ اَلْجَنَّهِ وَ اَلنَّارِ وَ قَوْلُهُ مَنْ فَارَقَ عَلِیّاً فَقَدْ فَارَقَنِی وَ مَنْ فَارَقَنِی فَقَدْ فَارَقَ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَوْلُهُ شِیعَهُ عَلِیٍّ هُمُ اَلْفَائِزُونَ یَوْمَ اَلْقِیَامَهِ .)