«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * رَبِّ اشْرَحْ لی صَدْری * وَ یَسِّرْ لی أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی * یَفْقَهُوا قَوْلی»[۱].
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».
مقدّمه
ماه جمادی الاولی و جمادی الثانی سفرهی پُربرکتِ بیبی عالم، دخت گرامی نبی اکرم، مام امامان، اول قربانیِ خاکریز حکومت علوی و امامت ولوی حضرت صدیقه شهیده سلام الله علیها است، ما هم در این فرصت مجالی است که با بینندگان عزیزمان، با برادران باکرامت و خواهران بزرگوار در ارتباط با این انسانِ نمونه و بانوی برترِ عاَلمِ خلقت مطالبی را تقدیم بداریم.
مقام حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از قماشِ عرشیان و لاهوتیان و جبروتیان و سفرای الهی هستند، «خَلَقَکُمُ اللّهُ أنْوارا فَجَعَلَکُمْ بِعَرْشِهِ مُحْدِقینَ»[۲]، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نور هستند.
امتیازات حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها برای ما قابل احصاء نیست، و خدایی که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را آفریده است، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را در سوره مبارکه تطهیر قرآن کریم برتر از انبیاء سلف معرّفی کرده است، و در سوره مبارکه مباهله حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را در بساط نبوّت خاتمیّه «حجّت» قرار داده است، او حجّت الله البالغه است.
کرامتها، شرافتها، فضیلتها در وجودِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مانندِ دریای بیساحل است، ایشان هستند که خدای متعال برای ولادتِ ایشان حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم را یک چلّه مأمور به انقطاع الی الله میکند، همانطور که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها اربعین داشت تا خدای متعال کتاب آسمانی تورات را به او داد. حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم اربعین داشتند تا اینکه خدای متعال به ایشان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را عطاء نمود، این معنیِ خیلی زیادی دارد، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها یک شخص نیستند، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها یک فرد نیستند، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها آینهی تمامنمای انسانِ کامل هستند، مرآت همهی صفات خدای متعال است.
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تنها شخصیتی هستند که پیغمبر و امام نیستند ولی قلبِ ایشان فرودگاهِ سیّد ملائکه جبرئیل است، او تنها بانویی است که برای ولادتِ او زنانِ عرشی خانهی او را برتر از بهشت میدانند، و خدای متعال آنها را مأمور میکند تا در خانه حضرت خدیجه سلام الله علیها به استقبالِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مشرّف بشوند.
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تنها شخصیتی هستند که زمانِ ولادت شهادت به وحدانیتِ خدای متعال و نبوّتِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم و ولایتِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه و ائمه هدی علیهم السلام دادهاند.
نزول جبرئیل بر حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها شخصیتی هستند که بعد از رحلتِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم همین جبرئیل مأمور الهی میشود تا مستقیماً با حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها سخن بگوید و از جایگاه و حالاتِ پدرشان در بهشتِ برزخی به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها اطلاعاتی ارائه کند و به ایشان تسلّی بدهد و از اخبارِ آینده در اختیارِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها قرار بدهد، که یکی از منابعِ علمِ اهل بیت سلام الله علیهم أجمعین که لوح محفوظِ خدای متعال هستند «مصحف حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها» است، و این از عجایب است.
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها؛ الگوی بیبدیل
اما چیزی که ما باید از حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها دریافت کنیم، که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بعنوانِ الگو و اسوه و مادر و آموزگار و معلم خودمان هستند «سبک زندگی» حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها است، سادهزیستی، بیتعلّقی، عبادتِ خاضعانه و عاشقانه، شبزندهداری، بچهداری، شوهرداری، خانهداری، پُرتلاشی، ایثار، نثار، حضور در جبهههای جنگ، سعهی صدر در آموزشِ معارف و احکام به تشنگان معارف، اینها اموری است که اگر برای هر کدام از اینها به تاریخ زندگی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مراجعه کنیم راهِ خوب زندگی کردن را خواهیم آموخت، و اگر ما در خط حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها حرکت کنیم، هم در دنیا گرفتارِ حسرت و ندامت نمیشویم، و هم در آخرت در پناهِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از عذابِ ابد در امان خواهیم بود.
وجود مبارک حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: «لَوْ کَانَ اَلْفَضْلُ شَخْصاً لَکَانَ فاطِمَه» اگر زیبایی، خوبی، ارزش، کرامت، بنا بود بصورتِ شخص در منظرِ بشریت قرار بگیرد «فاطمه» میشد، «بَل هیَ أحسَن» بلکه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از خوبیها و ارزشها هم برتر هستند؛ زیرا همهی خوبیها از وجودِ ایشان میجوشد، ایشان کوثر و چشمه و ابرپُربارشِ همهی فضائلِ انسانی هستند.
یقینِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم در حقِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها فرمودند: «إِنَّ اِبْنَتِی فَاطِمَهَ مَلَأَ اَللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِیمَاناً وَ یَقینا»[۳]، همهی وجودِ دخترِ من سرشار از ایمان و یقین است. و این مهمترین مسئلهای است که بشر باید به این گمشده دست یابد.
ایمان امن میآورد، ایمان اطمینان میآورد، ایمان آرامش میآورد، امانت و صداقت از ایمان میجوشد، ثمرهی ایمان خدمت به عائلهی خداست، ایمان زینتی است که خدای متعال دلها را با او تزیین میکند، «وَلَٰکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمَانَ وَزَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ»[۴]، خدای متعال کسی است که برای ایمان در دلِ شما جاذبه قرار داده است، و شما پذیرای ایمان شدید، و با چلچراغِ سقفِ جانِ شما را مزیّن و منوّر فرمود.
چشمهی ایمان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها هستند، یقین قلّهی ایمان است، اگر ما اهلِ یقین بودیم جرأتِ گناه پیدا نمیکردیم، اگر همهی مسئولینِ ما نسبت به خدای متعال، نسبت به مرگ، نسبت به حساب، نسبت به آتشِ جهنّم اهلِ یقین بودند، مردم از آنها بجز امانت و صداقت و خدمت چیزِ دیگری نمیدیدند، کمکاریها، رانتخواریها، قانونگریزیها، خودخواهیها، انتقادناپذیریها برای عدمِ ایمان و یقین یا ضعفِ ایمان و یقین است.
و لازم است که ما بر سرِ این مائده توقف کنیم و غذای جان و روحمان را بر سرِ سفرهی یقین و ایمانِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تأمین کنیم.
شش علامتِ یقینِ مؤمن
در حدیث شریفی فرمودهاند که شش چیز علامتِ مؤمن است، اگر بخواهیم بفهمیم که درجهی یقینِ ما چقدر است، آیه بهرهای از این چشمهی جوشان و از این اکسیرِ اعظم داریم یا نه، باید این شش چیز را در وجودِ خودمان ارزیابی کنیم.
یک: یقین به خدای متعال است، «أیْقَنَ باللّه حَقّا فآمَنَ بهِ»[۵]، که نتیجهی یقین به خدای متعال ایمان آوردن به خدای متعال است، اینکه انسان خدای متعال را حاضر و ناظر ببیند.
در تفسیر آیه سوره مبارکه توبه جریانی را نقل کردهاند که کشتی در طوفانِ دریا غرق شد، کشتیسواران هلاک شدند، ولی یک بانویی روی یک تختهپارهای در یک جزیره افتاد، آنجا گرفتارِ دستِ یک آدمِ یاغی و گردنکلفت و ازخودراضی شد، و این زنِ تنهای بیکس وقتی در چنگِ او گرفتار بود و او درخواستِ نامشروع کرد، دید میلرزد، به او دلداری داد و گفت: اینجا محیط و منطقهی حکومتِ من است، هیچ کسی نمیبیند و هیچ کسی مزاحم نیست، آن زن اشاره به بالا کرد و گفت: خدا چطور؟
یقینِ این زن آنچنان صادق بود که یک آدمِ یاغیِ طاغی را منعطف کرد و او هم اطمینان به خدای متعال پیدا کرد و مرتکبِ گناه نشد.
«وَ أَیْقَنَ بِأَنَّ اَلْمَوْتَ حَقٌّ فَحَذِرَهُ»، یقین به مرگ؛ عدّهای از افرادِ جامعه طوری زندگی میکنند که انگار قرار نیست بمیرند، اگر انسان یقین به مرگ داشته باشد خود را آماده میکند، این سفر دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد، چرا ما برای مرگِ خودمان حساب باز نکردهایم؟ مگر خبر میکند؟ مگر انسان میداند که چه زمانی و به چه بهانهای میمیرد؟
سوم: «وَ أَیْقَنَ بِأَنَّ اَلْبَعْثَ حَقٌّ فَخَافَ اَلْفَضِیحَهَ»، یقین به اینکه رستاخیز و قیامت و حیات بعد از موت وجود دارد پیدا کردم… خدای متعال مُردهها را در عرصههای محشر زنده میکند و به پای محاکمه میآورد، «یَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ»[۶] است، پردهها کنار میرود، آنچه انسان انجام داده است در دادگاه جهانی در معرضِ دیدِ همهی انبیاء و ملائکه و صالحین و شهدا و بشریت قرار میگیرد، اگر کسی به بعث یقین داشته باشد خود را از بیآبروییِ آنجا برحذر میدارد، کاری نمیکند که وقتی پرده کنار رفت نتواند سرِ خود را از خجالت بالا بیاورد.
«وَ أَیْقَنَ بِأَنَّ اَلنَّارَ حَقٌّ فَظَهَرَ سَعْیُهُ لِلنَّجَاهِ مِنْهَا»، یقینِ به اینکه آتش جهنّم حق است. باطنِ گناه آتش است. خدای متعال در قرآن کریم فرمود: کسانی که مال یتیم را میخورند، چه یتیمِ کمسن، چه یتیمِ کهنسال، آدمهایی که به حکومت نیاز دارند، به سرپرست نیاز دارد، افراد جامعه که نمیتوانند امام زمان روحی فداه را ببینند ایتامِ امام زمان روحی فداه هستند، لذا مسئولینِ نظام اگر مالِ مردم را بخورند، صریحِ قرآن کریم این است که اینها آتش میخورند. اگر کسی چشم ملکوتی میداشت شعلههای آتشِ مالِ حرام را میدید.
آخرین مورد این است که یقین به اینکه حساب در محکمهی عدل الهی حق است، «وَ أَیْقَنَ بِأَنَّ اَلْحِسَابَ حَقٌّ فَحَاسَبَ نَفْسَهُ»، اگر حساب را یقین کرد اهلِ محاسبهی نفس خواهد بود.
حضرت موسی بن جعفر سلام الله علیه فرمودند: «لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ مرّتین»[۷]، کسی که در هر شبانه روز دو مرتبه خود را در معرضِ محاسبه قرار ندهد از ما نیست.
یعنی کارهای خود را زیر ذرّهبین بگذارد، امور خود را ارزیابی کند که ببیند ضرر کرده است یا سود کرده است، به خدای متعال نزدیک شده است یا از خدای متعال دور شده است، آیا ذخیرهی آخرتِ خود را پیش فرستاده است یا ذخیرهسوزی کرده است.
این امور از علائمِ یقین است که حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بر حسبِ معرّفیِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم مسئلهی درجهی یقینِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را در حدّی میبینند که در ایشان هیچ کمبودی نسبت به این اکسیر وجود ندارد.
ابعادی از شخصیت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
از این جهت تحمّلِ جهاد برای حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، هم جهادِ شوهرداری در شرایطِ سختِ آن زمان، سختیهای تربیتِ کودک، آن هم در ترازِ امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه و حضرت زینب کبری سلام الله علیها و حضرت ام کلثوم سلام الله علیها، جهاد در برابرِ دشمنانِ ملحد و کافر که به جنگِ حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم میآمدند، هم در دورانِ مکّه… با اینکه سنّ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها زیاد نبود ولی با هوشیاری نقل و انتقالات دشمن را زیر نظر داشتند، توطئهها را کشف میکردند و به پدرِ بزرگوارشان اطلاع میدادند. و همینطور تحمّلِ سختیها در دورانِ محاصرهی سختی که مشرکین در مکّه بر علیه حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم و دودمان و پیروان ایشان اعمال کرده بودند و هیچ نوع تعاملی با اینها نداشتند و مقابلِ همهنوع اسبابِ زندگی را گرفته بودند، و نالهی زنها و بچههای مسلمانها از شدّتِ گرسنگی در شعب ابیطالب بالا میرفت، یکی از کسانی که در آن مدّت طولانی در آن محاصره سخت در سنگرِ صبر نشستند حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام الله علیها بودند.
وجود نازنین حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه واردِ خانه شدند و یک توجّهی به شرایطِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها کردند، دیدند حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از بس با دستانِ مبارکِ خویش دسداس کردهاند دستهای مبارکِ ایشان تاول زده است، از بس با مشک آوردهاند آسیب دیدهاند، و آشپزیهای مستمر برای ایتام و میهمانانِ حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه باعث شده است که لباسِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها دودآلود باشد. حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه به حالِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها رقّت کردند و از ایشان خواستند که کمککاری از پدرشان حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم درخواست کنند، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها رفتند ولی از اینکه از پدرشان چنین درخواستی داشته باشند حیاء کردند و برگشتند، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم به دنبالِ حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها آمدند و فرمودند: فاطمه جان! گویا مطلبی داشتید ولی نگفتید، حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه قضیه را گفتند، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم به او تسبیحات حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را دادند، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به قدری خوشحال شدند، فرمودند من به سراغِ دنیا رفته بودم ولی پدرم به من آخرت دادند.
قانونگرایی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، تعبّد حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، در تمامِ دورانِ عمرِ خویش مثلی هستند که همهی ما باید به این مسئله پایبند باشیم، تقوا یعنی پایبند بودن به قوانین شرع، اخلاقیات شرع، اعتقادیات شرع.
مسئولین به فکر مردم باشند
و مسئولینِ ما امروز باید با مصوبات مجلس مقابله نکنند، این بالاترین خسارتی است که ملّت ما با آن مواجه خواهد شد، به یکدیگر کمک کنند، از نظراتِ کارشناسی به نفعِ مردم به میدان بیایند و کمر ببندند، این طوفان، این بحرانی که با سوء مدیریت در امور اقتصادی ایجاد شده است، گرانیهای افسارگسیخته را مهار کنند، و یک وضعیت ثباتی در مسئلهی نرخ و دلار و امثالِ اینها… که این اصلاً معلوم نیست به کجا میرود.
اگر همه پایبند بودیم که ولایت رأسِ قانون است، و مجلس و مجاری دیگر، همهی ما ملزم هستیم که در سنگرِ قانون بنشینیم تا از گزند هرج و مرج و استبداد مصون بمانیم و ضربهای به این ملّت عزیز و شهیدداده وارد نکنیم.
دعا
خدایا! تو را به محمد و آل محمد علیهم السلام و مقام و مرتبهی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها قسم میدهیم امام زمان روحی فداه را برسان.
خدایا! سلام و تحیّاتِ ما را به محضرِ شریف حضرت حجّت ارواحنا فداه ابلاغ بفرما.
خدایا! قلب نورانی و عرشی مولای ما را همواره از ما راضی بدار.
خدایا! سایه پُربرکت نایب آن بزرگوار آن عزیز سفرکرده، مقام معظم رهبری را با اقتدار و نفوذ کلمه و کفایت و کرامت و نورانیت و معنویت و تأییداتِ غیبی، هم در گشودنِ گرههای پیشآمده نصرت بفرما و هم بر همهی ملّت و مستضعفان عالم منّت بگذار و عمرِ ایشان را تا ظهور حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشّریف و کنار حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشّریف مستدام بدار.
خدایا! ملّت عزیز و شریف ما را از نگرانیها و گرانیها و عذوبتِ جوانها و بیکاری خیل عظیمی از جوانها نجات عنایت بفرما.
خدایا! خیر و برکتِ خودت را بر معیشتِ مردم عزیز ما و ما نازل بفرما.
خدایا! گناهان ما را به حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها ببخش و بیامرز.
خدایا! گذشتگانمان را، شهیدانمان را، امام شهیدان را با حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها محشور و طبقهایی از نور و غفرانِ خودت را بر ارواح آنها نازل بفرما.
خدایا! تو را به عصمت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و ولای حضرت امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه و وجاهت حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم و کرامت امام حسن مجتبی صلوات الله علیه و شهادت حضرت سیّدالشّهداء صلوات الله علیه قسم میدهیم، عموم مریضها، خصوصاً مریضهای مورد نظر و سفارششده را شفای عاجل و کامل روزی بفرما.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ تا ۲۸
[۲] زیارت جامعه کبیره
[۳] بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار علیهم السلام، جلد ۴۳، صفحه ۴۶
[۴] سوره مبارکه حجرات، آیه ۷ (وَاعْلَمُوا أَنَّ فِیکُمْ رَسُولَ اللَّهِ ۚ لَوْ یُطِیعُکُمْ فِی کَثِیرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلَٰکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمَانَ وَزَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ وَکَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیَانَ ۚ أُولَٰئِکَ هُمُ الرَّاشِدُونَ)
[۵] تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام، جلد ۱، صفحه ۱۵
[۶] سوره مبارکه طارق، آیه ۹
[۷] إرشاد القلوب، جلد ۱، صفحه ۱۸۲